چینه شناسی و فسیل شناسی
سمیه بهارلوئی یانچشمه؛ ابراهیم قاسمی نژاد؛ حسین رحیم پور بناب؛ سید علی آقانباتی
چکیده
برش تحت الارضی پرمو تریاس در چاه لاوان 3 از میدان گازی لاوان با 85 متر ضخامت شامل توالی هایی از سنگ آهک دولومیتی و دولواستون آهکی همراه با انیدریت برای بخش بالایی سازند دالان و 154 متر ضخامت شامل دولواستون و دولواستون آهکی با میان لایه هایی از انیدریت برای سازند کنگان می باشد. در این مطالعه 116 گونه متعلق به 55 جنس از روزنداران شناسایی شد ...
بیشتر
برش تحت الارضی پرمو تریاس در چاه لاوان 3 از میدان گازی لاوان با 85 متر ضخامت شامل توالی هایی از سنگ آهک دولومیتی و دولواستون آهکی همراه با انیدریت برای بخش بالایی سازند دالان و 154 متر ضخامت شامل دولواستون و دولواستون آهکی با میان لایه هایی از انیدریت برای سازند کنگان می باشد. در این مطالعه 116 گونه متعلق به 55 جنس از روزنداران شناسایی شد که به زیست زون های Charliella altineri- Paraglobivalvulina mira- Dagmarita chanackchiensis Assemblage zone به سن جلفین (Dzhulfian) و Claraia aurita- Spirorbis phlyctaena Assemblage zone به سن آنیزین (Anisian) تقسیم شدند. در این مطالعه 9 میکروفاسیس اصلی برای بخش بالایی سازند دالان و 13 میکروفاسیس اصلی برای سازند کنگان با زیر محیط های سابخا، پهنه کشندی، لاگون، پشته های زیر دریایی و دریای باز که در یک پلاتفرم کربناته دریایی کم عمق بصورت رمپ هموکلینال نهشته شده اند، شناسایی گردید که بر پایه تغییرات رخساره ها و الگوی برانباشت عمودی، پیش نشینی و پس نشینی رسوبات و همچنین هم ارزی با پرتو گاما به دو سکانس رسوبی رده سوم برای بخش بالایی سازند دالان و دو سکانس رسوبی رده سوم برای سازند کنگان شامل بردو دسته رسوبی TST و HST قابل تقسیم است و میتوان آن را در مقیاس جهانی با بخش بالایی سوپرسکانس آبساروکا قابل قیاس دانست.
الهه زارعی؛ ابراهیم قاسمینژاد؛ افسانه دهبزرگی
چکیده
سازند گورپی به ستبرای ۲۱۳ متر در برش کاور و ۱۵۸ متر در برش فرهادآباد در جنوب استان ایلام، متشکل از مارن با میانلایههای مارن آهکی و دارای دو عضو آهکی لوفا و امام حسن به سن کمپانین میانی تا پالئوسن پسین برای بررسیهای دقیق اقلیم دیرینه حاکم در زمان رسوبگذاری انتخاب و مطالعه شد. به این منظور از چگونگی نسبت روزنبران حساس به شرایط ...
بیشتر
سازند گورپی به ستبرای ۲۱۳ متر در برش کاور و ۱۵۸ متر در برش فرهادآباد در جنوب استان ایلام، متشکل از مارن با میانلایههای مارن آهکی و دارای دو عضو آهکی لوفا و امام حسن به سن کمپانین میانی تا پالئوسن پسین برای بررسیهای دقیق اقلیم دیرینه حاکم در زمان رسوبگذاری انتخاب و مطالعه شد. به این منظور از چگونگی نسبت روزنبران حساس به شرایط اکولوژیکی (e.s/e.g) به انواع غیر حساس، داینوسیستهای شاخص دما و گردههای گیاهی استفاده شد. این بررسیها آبوهوای گرم و مرطوب با دو مرحله کاهش ناگهانی دما (در ابتدای ماستریختین و دانین) را تأیید میکند که با تغییرات ثبت شده با دیگر نقاط دنیا نیز همخوانی دارد.
محمد حسن کاظم زاده؛ ابراهیم قاسمی نژاد؛ حسین وزیری مقدم
چکیده
سازند سروک در چاه AZ 354 در میدان نفتی اهواز با لیتولوژی سنگ آهک کرم تا سفید و گاهی خاکستری، 1712 متر ضخامت دارد. بر اساس مطالعات روزنداران، سن آلبین بالایی تا تورونین زیرین برای سازند سروک در چاه یادشده در نظر گرفته شد. به منظور تعیین ژرفای دیرینه و تغییرات سطح آب دریا در زمان انباشت طبقات سازند سروک از سه روش متداول استفاده شد. در روش اول، ...
بیشتر
سازند سروک در چاه AZ 354 در میدان نفتی اهواز با لیتولوژی سنگ آهک کرم تا سفید و گاهی خاکستری، 1712 متر ضخامت دارد. بر اساس مطالعات روزنداران، سن آلبین بالایی تا تورونین زیرین برای سازند سروک در چاه یادشده در نظر گرفته شد. به منظور تعیین ژرفای دیرینه و تغییرات سطح آب دریا در زمان انباشت طبقات سازند سروک از سه روش متداول استفاده شد. در روش اول، تعداد روزنداران بنتیک و درصد پوستههای هیالین، آگلوتینه و پورسلانوز آنها مشخص شد و نسبت آنها تعیین شد. در روش دوم، نسبت روزنداران پلانکتونیک به بنتیک سطحزی (Epifaunal) تعیین شد و با استفاده از معادله وان در زوان Depth= e (3.58718+(0.03534×%*P) عمق متوسط (130 متر برای اکثر بخشهای سازند) به دست آمد. در روش سوم، با استفاده از مورفوتایپهای روزنداران پلانکتونیک عمق سازند مشخص شد، بر این اساس برای قسمتهای قاعدهای تا میانی که در آن مورفوتایپهای نوع اول و دوم (شاخص مناطق کم عمق) فراوان هستند، منطقه کم عمق، و برای قسمتهای رأسی که مورفوتایپهای نوع سوم (شاخص مناطق ژرفتر) در آن فراوان هستند، منطقه عمیق مشخص شد. نتایج بهدست آمده نشان داد به طور کلی قسمت عمده سازند سروک در محیط نرتیک ته نشست شده است و تنها در قسمتهای بالایی محیط رسوبگذاری کمی عمیقتر شده و به باتیال بالایی میرسد.
جواد ربانی؛ ابراهیم قاسمی نژاد؛ علیرضا عاشوری؛ محمد وحیدینیا
چکیده
واحد شیلی قاعده سازند پابده در برش بیشه دراز شامل 47 متر شیل و مارن به رنگهای ارغوانی، سبز و خاکستری میباشد که به تدریج به سمت بالا به مارن و سنگآهکهای آرژیلی تبدیل میشود. به منظور بررسی دیرینبومشناسی(پالئواکولوژی) و محیط دیرینه این نهشتهها شواهد پالینولوژیکی از جمله پالینوفاسیسها، فراوانی و تنوع داینوسیستها و داینوسیستهای ...
بیشتر
واحد شیلی قاعده سازند پابده در برش بیشه دراز شامل 47 متر شیل و مارن به رنگهای ارغوانی، سبز و خاکستری میباشد که به تدریج به سمت بالا به مارن و سنگآهکهای آرژیلی تبدیل میشود. به منظور بررسی دیرینبومشناسی(پالئواکولوژی) و محیط دیرینه این نهشتهها شواهد پالینولوژیکی از جمله پالینوفاسیسها، فراوانی و تنوع داینوسیستها و داینوسیستهای شاخص محیطی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. مطالعات پالینولوژیکی چهار پالینـوفاسیسIV: shelf to basin transition, VIII&VII: Distal dysoxic-anoxic shelf, IX: Distal suboxic-anoxic basin , که محیط دریایی دور از ساحل (distal shelf) و دریای باز با شرایط کماکسیژن را نشان میدهد. میکروفاسیس نمونهها در تمامی طول برش پلانکتونیک وکستون- پکستون بوده، که محیط ژرف دریای باز را برای این رسوبات پیشنهاد مینماید. از نظر علم چینهنگاری سکانسی با توجه به نسبت سیستهای فرم کوریت به پروکسیمیت، پروکسیموکوریت و کویت (C/PPC)، نسبت مواد آلی بیشکل به پالینومورفهای دریایی (AOM/MP)، تنوع و فراوانی داینوسیستها، گونههای شاخص محیطی و نیز پالینوفاسیسهای تعیین شده میتوان شیلهای ارغوانی را به سه سیستم تراکت تراز پایین، پیشرونده و تراز بالا به همراه یک مرز سکانسی نوع دو و یک سطح بیشینه غرقابی نسبت داد. به طور کلی مجموعه شواهد پالینولوژیکی یک روند افزایش نسبی ژرفای آب به سمت بالای این واحد را نشان میدهد.
زهره برومند؛ ابراهیم قاسمینژاد؛ محمودرضا مجیدیفرد
چکیده
به منظور بازنگری سازند دلیچای در البرز مرکزی، برش طالو در 24 کیلومتری شمال خاوری دامغان، مورد مطالعه پالینولوژیکی قرار گرفت. ترکیبسنگی اصلی سازند در این برش، مارن خاکستری متمایل به سبز و آهک مارنی خاکستری است و ستبرای آن 168 متر اندازهگیری شد. از 35 نمونه انتخاب شده از کل برش، 21 نمونه دارای پالینومورف و 14 نمونه آن بدون هر گونه فسیل ...
بیشتر
به منظور بازنگری سازند دلیچای در البرز مرکزی، برش طالو در 24 کیلومتری شمال خاوری دامغان، مورد مطالعه پالینولوژیکی قرار گرفت. ترکیبسنگی اصلی سازند در این برش، مارن خاکستری متمایل به سبز و آهک مارنی خاکستری است و ستبرای آن 168 متر اندازهگیری شد. از 35 نمونه انتخاب شده از کل برش، 21 نمونه دارای پالینومورف و 14 نمونه آن بدون هر گونه فسیل بود. از بین نمونههای دارای فسیل به دلیل این که گروه داینوفلاژلهها فراوانتر بودند مطالعه برش بر مبنای این گروه انجام پذیرفت. بیشتر داینوفلاژلههای شناساییشده در 110 متری پایین حضور داشتند. مطالعه نمونههای یادشده منجر به شناسایی 30 جنس و 49 گونه داینوفلاژله شد. با توجه به حضور گونههایی همچون Cribroepridinium crispum, Ctenidodiniumcombazii/ornatem وDichadogonyulax sellwoodii سن باژوسین پسین- اواسط کالوین زیرین برای بخش دارای فسیل در نظر گرفته شد و با توجه به وجود پراکنده داینوفلاژلههای شاخص کالووین در نمونههای بخشهای رأسی، سن کل سازند در برش مورد مطالعه تا کالووین پسین پیشنهاد شد. بر مبنای این مطالعه دو پالینوزون جهانی شاملCribropridinium crispum Total Range Palynozone ( Riding & Thomas,1992) (Ccr) , Dichadogonyulax sellwoodii Interval Zone ( Riding & Thomas,1992) (Dse)
و یک پالینوزون محلی( (Ctenidodinium combazii/Ctenidodinium ornatum Acme-zoneمشخص و تفکیک شد.
.
ابراهیم قاسمی نژاد؛ مصطفی اسدی؛ منوچهر شاهمرادی؛ سید علی آقانباتی؛ طیبه محتاط
چکیده
سازند نایبند به ستبرای 1750 متر درکوه چال سفید (بخش برزک) واقع در 45 کیلومتری جنوب باختر کاشان و ستبرای 1820 متر در کوه زرد در 6 کیلومتری شمال باختر زفره به منظور تعیین سن دقیق و تفکیک مرز تریاس با آنچه که در منابع متفاوت به عنوان ژوراسیک تعیین شده است و با توجه به ترکیب سنگی مشابه شیل و ماسهسنگی تفکیک ناپذیر به نظر میرسد، نمونهبرداری ...
بیشتر
سازند نایبند به ستبرای 1750 متر درکوه چال سفید (بخش برزک) واقع در 45 کیلومتری جنوب باختر کاشان و ستبرای 1820 متر در کوه زرد در 6 کیلومتری شمال باختر زفره به منظور تعیین سن دقیق و تفکیک مرز تریاس با آنچه که در منابع متفاوت به عنوان ژوراسیک تعیین شده است و با توجه به ترکیب سنگی مشابه شیل و ماسهسنگی تفکیک ناپذیر به نظر میرسد، نمونهبرداری شد. از مجموع طبقات یادشده 75 نمونه در کوه چال سفید و 22 نمونه در کوه زرد برای مطالعات پالینولوژی برداشت شد و پالینوزوناسیون بر مبنای داینوفلاژلههای شاخص انجام شد. در نتیجه چهار پالینوزون در کوهچال سفید و دو پالینوزون در کوه زرد شناسایى و تفکیک شد. در کوهچال سفید پالینوزون Rhaetogonyaulaxwigginsiiبا سن نورین پیشین تا میانی نمونههای 1 تا 24 و ستبرای 160 متر از برش را در بر میگیرد. پالینوزون Suessia listeri با سن نورین میانی نمونه 25 تا 28 و ستبرای 140 متر را شامل میشود. پالینوزون balmei Hebecysta با سن نورین میانى ـ نورین پسین، با ستبرای 550 متر نمونههای 29 تا 36 از برش مورد نظر را شامل میشود. پالینوزون Rhaetogonyaulax rhaeticaبا سن رتین پیشین ـ میانی با ستبرای حدود 900 متر، از نمونه 37 تا انتهای برش ادامه پیدا میکند. در کوه زرد پالینوزون Hebecysta balmei با سن نورین میانی تا نورین پسین نمونههای 4 تا 15 و ستبرای 442متر را شامل میشود و پالینوزون Rhaetogonyaulax rhaetica با سن رتین پیشین تا میانی نمونههای 16 تا 22 و ستبرای 491 متر را در برمیگیرد. با تعیین سن این طبقات مشخص شد که نهشتههای ژوراسیک در این دو منطقه وجود ندارد و طبقاتی که در منابع زمینشناسی به عنوان نهشتههای ژوراسیک تفکیک شدهاند سن رتین دارند. بر روی این طبقات، نهشتههای کرتاسه با ترکیب آهکی کاملاً متمایز قرار میگیرند. مهمترین عامل احتمالی که باعث حذف طبقات ژوراسیک در این دو منطقه شده است رویداد زمینساختی سیمرینمیانی است که با ایجاد فرازمین و دورههای فرسایشی در چنین مناطقی باعث تشکیل نشدن و حذف رسوبات ژوراسیک شده است.
مسعود اصغریان رستمی؛ ابراهیم قاسمینژاد؛ میثم شفیعی اردستانی؛ بهناز بلمکی
چکیده
در این بررسی زیست چینهنگاری و شوری دیرینه دو برش زیارت کلا و جوربند در حوضه البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. بررسیهای انجام شده بر روی روزنبران پلانکتونیک در برش زیارت کلا منجر به شناسایی سه زون به نامهای: زیستزون شماره یک: Racemiguembelina fructicosa Interval zone زیستزون شماره دو: Interval zone Pseudoguembelina hariaensisزیستزون شماره سه: Interval zone ...
بیشتر
در این بررسی زیست چینهنگاری و شوری دیرینه دو برش زیارت کلا و جوربند در حوضه البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. بررسیهای انجام شده بر روی روزنبران پلانکتونیک در برش زیارت کلا منجر به شناسایی سه زون به نامهای: زیستزون شماره یک: Racemiguembelina fructicosa Interval zone زیستزون شماره دو: Interval zone Pseudoguembelina hariaensisزیستزون شماره سه: Interval zone Pseudoguembelina palpebra با سن ماستریشتین بالایی و سه زون روزنبران پلانکتونیک در برش جوربند به نامهای زیستزون شماره یک: Contusotruncana contusa Interval zone زیستزون شماره دو: Planoglobulina brazoensis Partial range zone زیستزون شماره سه: Racemiguembelina fructicosa Interval zone با سن ماستریشتین شده است. همچنین به منظور تعیین شوری دیرینه در حوضه البرز مرکزی دو برش جوربند و زیارتکلا نمونهبرداری شد. و دو گروه فسیلی شاخص روزنبران (بنتیک و پلانکتونیک) و خارپوستان مورد بررسی قرار گرفتند. هدف از تعیین شوری در این دو برش بررسی حساسیت جنس Rugoglobigerina نسبت به شوری است. به منظور تعیین شوری دیرینه در برش جوربند از تغییرات فراوانی جنس اکینوکوریس و در برش زیارت کلا از نسبت پوسته روزنبران بنتیک (پورسلانوز، آگلوتینه و هیالین) استفاده شد. در ابتدا در برش زیارت کلا پوسته روزنبران بنتیک مورد شمارش قرار گرفت که به وسیله تغییرات فراوانی پوسته پورسلانوز تغییرات شوری بررسی شد که مشخص شد میانه برش بیشترین شوری را نسبت به ابتدا و انتهای برش دارد. در برش جوربند نیز تغییرات شوری دیرینه به وسیله جنس اکینوکوریس (خارپوست) تعیین شد. تغییرات دامنه شوری با توجه به شمارش و ارزیابی اکینوکوریسها در هر لایه به صورت یک نمودار ارزیابی شد که در ابتدای برش مورد بررسی میزان شوری زیاد٬ سپس شوری کم و دوباره میزان شوری افزایش می یابد که این نوسان شوری با توجه به تغییرات فیزیولوژیکی بدن اکینوکوریسها در تنظیم فشار اسمزی نیز تأیید شده است. در نهایت با تعیین شوری و مقایسه آن با جنس Rugoglobigerina در دو برش مشخص شد که این جنس همانند جد خود Whiteinella با تغییر شوری میزان فراوانی آن تغییر کرده و با شوری رابطه معکوس دارد.
مسعود اصغریان رستمی؛ ابراهیم قا سمی نژاد؛ میثم شفیعی اردستانی
چکیده
در این بررسی رسوبات کرتاسه پسین در منطقه زیارت کلا, البرز مرکزی به منظورتعیین ژرفای دیرینه و چگونگی تغییرات نسبی سطح آب مورد مطالعه قرار گرفتند. این رسوبات با 200 متر ستبرا متشکل از طبقات مارنی و مارن آهکی بوده و بر اساس روزنبران پلانکتونیک، دارای سن ماستریشتین پسین (زون Abathomphalus mayaroensis) هستند. به منظور تعیین ژرفا و تغییرات نسبی ...
بیشتر
در این بررسی رسوبات کرتاسه پسین در منطقه زیارت کلا, البرز مرکزی به منظورتعیین ژرفای دیرینه و چگونگی تغییرات نسبی سطح آب مورد مطالعه قرار گرفتند. این رسوبات با 200 متر ستبرا متشکل از طبقات مارنی و مارن آهکی بوده و بر اساس روزنبران پلانکتونیک، دارای سن ماستریشتین پسین (زون Abathomphalus mayaroensis) هستند. به منظور تعیین ژرفا و تغییرات نسبی سطح آب در طی انبایش این طبقات از سه روش متداول شامل مورفوتایپهای روزنبران پلانکتون، نسبت روزنبران پلانکتونیک به بنتیک وتعیین جنسها وگونههای روزنبران بنتیک شاخص ژرفا استفاده شده است. مطالعه آماری مورفوتایپها نشان داد که مورفوتایپ نوع سوم که شاخص مناطق ژرفتر است در بخشهای ابتدایی برش و مورفوتایپ نوع اول که شاخص مناطق کمژرفااست در بخشهای میانی برش فراوانی بیشتری دارند. همچنین تغییرات ژرفا با استفاده از دو جنس Globotruncana(ژرفازی) و Pseudoguembelina (سطحیزی) بررسی شد. به منظور تعیین ژرفای دیرینه در منطقه مورد مطالعه، نسبت روزنبران پلانکتونیک به کل اجتماع روزنبران منهای انواع روزنبران بنتیک درونزی تعیین وازمعادله Depth = e (3. 58718 + (0. 03534× %*p)) استفاده شد. بررسی جنسها و گونههای روزنبران بنتیک شاخص ژرفای و نیز نتایج به دست آمده در روشهای بیان شده نشان میدهد که این رسوبات در محدودی بخش نریتیک خارجی تا باتیال میانی نهشته شدهاند. همچنین نتایج به دست آمده نشان میدهد که ابتدا و انتهای برش مورد مطالعه ژرفتر از بخش میانی آن بوده است.
ابراهیم قاسمینژاد؛ زینب رضایی
چکیده
شمار میرود. تاکنون مطالعه چینهنگاری سکانسی به طور دقیق بر روی این سازند صورت نگرفته است به همین دلیل در طی این مطالعه سعی شده است تا با بررسی شواهد فسیلی، واحدهای سکانسی موجود در این سازند تفکیک شود. برای این منظور پس از انجام بررسیهای صحرایی 39 نمونه سنگی برداشت و برای بررسیهای پالینولوژی و پالینوفاسیس آماده سازی و مطالعه ...
بیشتر
شمار میرود. تاکنون مطالعه چینهنگاری سکانسی به طور دقیق بر روی این سازند صورت نگرفته است به همین دلیل در طی این مطالعه سعی شده است تا با بررسی شواهد فسیلی، واحدهای سکانسی موجود در این سازند تفکیک شود. برای این منظور پس از انجام بررسیهای صحرایی 39 نمونه سنگی برداشت و برای بررسیهای پالینولوژی و پالینوفاسیس آماده سازی و مطالعه شد. براین اساس سه رخساره پالینولوژیکی شاخص محیطهای shelf ,Π: Marginal basin Proximal:Ш , Distal shelf:V تفکیک شد. همچنین بر اساس تغییرات سه گروه عمده مواد آلی، پالینوفاسیس و با تلفیق دادههای به دست آمده، سه سکانس رسوبی رده سه با مرزهای سکانسی نوع دوم تعیین شد. فراوانی داینوسیستهای آب گرم، حضور ریفهای قارچی و افزایش نسبت داینوسیستهای پریدینیویید به گونیالاکویید (P/G) نشانگر شرایط آب و هوایی گرم حاکم بر زمان رسوبگذاری سازند آب تلخ هستند.
میثم شفیعی اردستانی؛ ابراهیم قا سمی نژاد؛ حسین وزیری مقدم
چکیده
به منظور زیستچینهنگاری سازند آبدراز در برش الگو٬ این توالی ٣٠٠ متری مورد نمونهبرداری و بررسی دقیق قرار گرفت. سنگشناسی عمده این سازند شیل و مارنهای خاکستری روشن به همراه دو واحد سنگآهک گل سفید است. همبری زیرین سازند آبدراز با آیتامیر همشیب و فرسایشی است و با توجه به تغییر شدید سنگشناسی، به طور کامل آشکار است اما سطح ...
بیشتر
به منظور زیستچینهنگاری سازند آبدراز در برش الگو٬ این توالی ٣٠٠ متری مورد نمونهبرداری و بررسی دقیق قرار گرفت. سنگشناسی عمده این سازند شیل و مارنهای خاکستری روشن به همراه دو واحد سنگآهک گل سفید است. همبری زیرین سازند آبدراز با آیتامیر همشیب و فرسایشی است و با توجه به تغییر شدید سنگشناسی، به طور کامل آشکار است اما سطح تماس بالایی آن با سازند آبتلخ پیوسته است. بالاترین لایه سنگآهک گل سفید٬ مرز بالایی این سازند است و مرز زیرین آن فصل مشترک شیل نقرهای با شیل زیتونی آیتامیر است. در این بررسی ٥٦ گونه در قالب ١٦ جنس و چهار زیستزون شناسایی و تفکیک شد: 1-Helvetoglobotruncana helvetica (Sigal)total range Zone, 2-Marginotruncana sigali - Dicarinella primitiva (Premoli Silva & Sliter) Partial range Zone, 3- Dicarinella concavata (Sigal)interval Zone 4-Dicarinella asymetrica .(Postuma)total range Zone بر این اساس، سن تورونین میانی- سانتونین پسین تا اوایل کامپانین برای سازند آبدراز در نظر گرفته میشود. این بررسی همچنین نشان میدهد که Helvetoglobotruncana helvetica شاخص تورونین میانی در قاعده سازند حضور دارد٬ در حالی که در نمونههای بلافاصله پایینتر از آن که مربوط به سازند آیتامیر هستند، گونه Rotalipora appenninica شاخص سنومانین میانی شناسایی شده است. نبود فرمهای شاخص سنومانین پسین- تورونین پیشین، نشاندهنده یک نبود رسوبی به وسعت این زمان ما بین سازندهای آیتامیر و آبدراز است که میتواند ناشی از عملکرد فاز سابهرسینین باشد.