نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران.
2 دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده علوم، تهران، ایران.
3 شرکت مهندسی ایتوک ایران، تهران، ایران.
چکیده
کانسار رویـ سرب مهدیآباد یکی از کانسارهای معروف سرب و روی در ایران است که در 110 کیلومتری جنوب خاوری یزد، ناحیه ایران مرکزی قرار میگیرد. سنگ میزبان کانسار، سنگهای کربناتی کرتاسهزیرین، شامل سه سازند سنگستان، تفت و آبکوه میباشد. سازند سنگستان به طور عمده از شیل و سیلتستون با میان لایه‌های کالک آرنایت تشکیل شده است. سازند سنگستان توسط دولومیت و سنگ آهک دولومیتی و آنکریتی سازند تفت پوشیده می‌شود. سازند آبکوه از نظر سنگشناسی شامل سنگ آهک چرتی و سنگآهک رسی به همراه سنگآهک ریفی توده‌ای میباشد که بر روی سازند تفت قرار میگیرد. ساختار کانسار مهدیآباد به صورت ناودیس بزرگی با راستای شمالیـ جنوبی است و توسط گسل‌های متعدد دستخوش تغییرات فراوانی شده است. از مهمترین این گسل‌ها، گسل نرمال تپهسیاه میباشد که به احتمال زیاد، همزمان و بعد از رسوبگذاری فعال بوده است. اسفالریت و گالن کانیهای اصلی و باریت، پیریت و کالکوپیریت، کانیهای فرعی در بخش سولفیدی است. کانیهای سروزیت (PbCO3)، اسمیت زونیت (ZnCO3)، همیمورفیت (Zn4(Si2O7)(OH)2.H2O) و هیدروزنسیت (Zn5(CO3)2(OH)6) کانیهای اصلی بخش اکسیده کانسار میباشند. شکل توده معدنی در این کانسار لایهای و عدسی و همشیب با سنگهای میزبان است. همچنین کانی‌سازی به صورت تمرکزهای متقاطع به شکل پرشدگی شکستگی‌ها، حفره‌های کارستی، کلوفرم، افشان و خوشه انگوری در کانسار قابل مشاهده است. از نظر کمی نسبت حجم توده‌‌های لایهای و عدسی همساز با سنگهای میزبان، به مراتب بیشتر از بخش پرشدگی شکستگی‌ها و کارست‌ها است.
کلیدواژه‌ها
)