نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین، گروه زمینشناسی، تهران، ایران.
چکیده
به منظور شناخت محیط رسوبی و بررسی تغییرات سطح آب، سازند لالون به سن کامبرین پیشین در برش باهمو به ستبرای 550 متر واقع در بلوک پشت بادام، مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعات صحرایی، برداشت 110 دادة جریان دیرینه و بررسی سنگ‌شناسی، بررسی توسط میکروسکوپ الکترونی و تجزیه پراش اشعه ایکس نمونه‌های شیلی، منجر به تحلیل رخساره‌ای، تعیین جهت جریان دیرینه و تفسیر محیط رسوبی دیرینه در این سازند شد. تحلیل رخساره‌های سنگی حاکی از وجود 5 رخسارة سنگی سیلیسی آواری دانه درشت (Gm)، دانه متوسط (Sp, St, Sh) و دانه ریز (Fl) و یک رخسارة کربناتی (دولومیتی) در این نهشته‌ها می‌باشد. رخساره‌های به دست آمده به همراه الگوی بایمدال دو قطبی و شواهد سنگ‌شناسی مانند وجود ماسه‌سنگ‌های گلوکونیت‌دار با بلوغ بافتی و ترکیبی بالا، نشان دهندة رسوبگذاری این نهشته‌ها در محیط پهنه کشندی است. بررسی تغییرات نسبی سطح آب دریا در برش مورد مطالعه، حاکی از وجود دو توالی متمایز می‌باشد که با ناپیوستگی نوع اول (SB1) محصور شده‌اند.
کلیدواژه‌ها
آدابی، م .ح.، 1383- ژئوشیمی رسوبی. انتشارات آرین زمین، 448 ص.
آقانباتی، ع.، 1385- زمینشناسی ایران. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور،586 ص.
اعتمادسعید، ن.، 1387- سنگ‌شناسی و محیط رسوبی سازند لالون در برش باهمو، اسفوردی، یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی ، 186 ص.
اعتمادسعید، ن.، حسینی برزی، م.، اسدی مهماندوستی، ا.، 1386- محیط رسوبی و برخاستگاه زمین‌ساختی سازند لالون در مقطع باهمو، ایران مرکزی. چکیده مقالات بیست و ششمین گردهمایی علوم‌زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، ص. 84-83.
حسینی برزی، م.، 1375- بررسی برخاستگاه زمین‌ساختی ماسه‌سنگ لالون در مقطع نمونه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، 112 ص.
حسینی طباطبایی، و.، 1387- دیاژنز و محیط رسوبی سازند لالون در دو برش شورگل و مسکین در ارومیه، آذربایجان غربی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، 94 ص.
سهیلی، م.، مهدوی، م.،1370- نقشة زمینشناسی اسفوردی، مقیاس 1:100000. سازمان زمینشناسی کشور.
لاسمی، ی.، 1379- رخساره‌ها، محیط‌های رسوبی و چینه‌نگاری توالی نهشته سنگ‌های پرکامبرین بالایی و پالئوزوییک ایران. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، شماره 78، 180 ص.
لاسمی، ی.، امین رسولی، ه.، 1381- ناپیوستگی فرسایشی در بالای کوارتزیت بالایی سازند لالون: گواهی بر این که کوارتزیت بالایی واحد کوارتزیت پایینی سازند میلا نیست. مجموعه مقالات بیست و یکمین گردهمایی علوم‌زمین، ص. 533.
لاسمی، ی.، امین رسولی، ه.، 1382- چینه‌نگاری توالی واحد‌های شیلی و کوارتزیت بالایی سازند لالون در ناحیه تویه- دروار (جنوب باختری دامغان). فصلنامه علوم‌زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. 48: 67- 48.
لاسمی، ی.، امین رسولی، ه.، 1385- ناپیوستگی جهانی روی کوارتزیت بالایی سازند لالون (مرز کامبرین زیرین و میانی): گواهی بر این که کوارتزیت بالایی کوارتزیت پایه ی سازند میلا نیست. فصلنامه علوم‌زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. 59: 139- 127.
محبوبی، ا.، خردمند، ع.، رحیمی، ب.، موسوی حرمی، ر.، زند مقدم، ح.، حیدری، ا.، 1386- منشأ و موقعیت زمین‌ساختی نهشته‌های سیلیسی آواری سازند داهو (کامبرین پیشین) در حوالی زرند کرمان. یازدهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران.
موسوی حرمی، ر.، 1386- رسوب‌شناسی. چاپ یازدهم، انتشارات آستان قدس رضوی، 474 ص.
موسوی حرمی، ر.، محبوبی، ا.، خردمند، ع.، زند مقدم، ح.، 1387- تجزیه رخساره‌های سنگی و سیکل‌های به طرف بالا ریز شونده در نهشته‌های سیلیسی آواری سازند داهو (کامبرین پیشین)، واقع در خاور و جنوب خاور زرند، شمال باختر کرمان.، فصلنامه زمینشناسی ایران، 6: 71-85.
References
Assereto, R., 1963- The Paleozoic formations in central Alborz Iran. Riv. Ital., Paleontology, 6, 503-543.
Catuneanu, O., 2006- Principles of sequence stratigraphy. Elsevier, 375 p.
Chamley, H., 1989- Clay sedimentology: Springer Verlag Berlin, Heidelberg, 623 p.
Coe, A. L., (Ed.) 2003- The Sedimentary record of sea-level change. CambridgeUniversity Press., 288 p.
Cotton, F. A., Wilkinson, G., Murillo, C.A., Bochmann, M., 2003- Advanced inorganic chemistry. New York., 1355 p.
Dickson, J. A. D., 1965- A modified staining technique for carbonates in thin section: Nature., v. 205, p. 587.
Einsele, G.,2000- Sedimentary Basin: Evolution, Facies and Sediment Budget (2th ed), Springer Verlag, 292 p.
Folk, R. L., 1980- Petrology of sedimentary rocks. Hemphill, Austin, Texas, 159 p.
Grassman, R. B., Milet, J. C., 1961- Carbonate removal from soils by a modification of the acetate buffer method: Journal of Soil., 25, 325-326.
Haq, B. U., 1991- Sequence stratigraphy, sea-level change and significance for the deep sea. In Sedimentation, Tectonics and Eustasy (D. I. M. Mac Donald, Ed.), pp. 3-39. International Association of Sedimentologists Special Publication 12.
Hardy, R. and Tucker, M. E., 1988- X-ray powder diffraction of sediments. In Tucker, M. E., eds., Techniques sedimentology. Blackwell, London. 349 p.
Harms, J. C., Southard, J. B., Walker, R. G., 1982- Structures and Sequence in Clastic Rock. SEPM, Short Course., 1, 55.
Johnson, H. D. and Baldwin, C. T., 1996- Shallow clastic seas, in Reading, H. G., eds., Sedimentary Environment. Third ed., Blackwell, Oxford, 232-281.
Kolodny, Y., Chaussidon, M., Katz, A., 2005- Geochemistry of a chert breccia, Geochemica et Cosmochimica Acta., 69, 427-439.
Kunze, C. W., 1965- Pretreatment for mineralogical analysis, in: Method of soil analysis, Black C. A et al. Amer. Soc. of Agronomy mc. 651-675.
Lobo, C. P. Osbrone, R. H., 1976- Petrology of the Late Precambrin- Cambrian sandstons in the eastern Mojave Desert southeastern California. Journal Sed. Petrol., 46, 829- 846.
Mehra, O. P., Jackson, M. L., 1960- Iron oxid removal from soils and clay by a dithionitic–citrate system buffered with bicarbonate. Journal of Clays and Clay Mineral., 7, p. 313-325.
Meunier, A., 2005- Clay: Springer Verlag BerlinHeidelberg, 427 p.
Miall, A. D., 1996- The Geology of Fluvial deposits: Sedimentary Facies, Basin Analysis and Petroleum Geology. Springer-Verlag, New York, 582p.
Miall, A. D., 1997- The Geology of stratigraphic sequences. Springer Verlag, 443p.
Miall, A. D., 2000- Principles of sedimentary basin analysis. Springer Verlag, 616 p.
Orton G. J. and Reading, H. G., 1993- Variability of deltaic processes in terms of sediment supply, with particular emphasis on grain size. Sedimentology., 40, 475-512.
Pettijohn, F. J., 1975- Sedimentary Rocks. Harper and Row. New York., 628 p.
Potter, P. E., Pettijohn, F. J., 1975- Paleocurrents and basin analysis: 2th ed., Springer- Verlag, 425 p.
Reading, H. G. and Collinson, J. D., 1996- Clastic coasts , in Reading, H. G., eds., Sedimentary Environment. Third ed., Blackwell, Oxford, 154-232.
Reinson, G. E., 1984- Barrier island and associated strand- plain systems. In: R.G. Walker (ed.), Facies Models, 2nd ed., Geo Science Canada., 119-141.
Schmidt, K. Soffel, H., 1983- Mesozoic- Cenozoic geological event in central- east Iran and their relation to paleomagnetic result. Minestry of Mines and Metals Geological Survey of Iran., report no. 51, 27- 35.
Selley, R. C., 1996- Ancient sedimentary environments. 4th ed., Champman & Hall, London, 300 p.
Sibley, D. F., Gregg, J. M., 1987- Classification of dolomite rock texture: Journal of Sedimentary Petrology., 57, 967-97.
Tucker, M. E., 1993- Sedimentary rocks in the field. Wiley Pub, 2th ed. 153 p.
Tucker, M. E., 2001- Sedimentary petrology: an introduction to the origion of sedimentary rocks: Blackwell, Scientific Publication, London, 260 p.
Weaver, C. E., 1989- Clays, muds, and shales: Development in Sedimentology, Elsevier, Scientific Publication, 819 p.
)