نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه علوم پایه دامغان، دامغان، ایران.

چکیده

درباره جنبایی نوزمین‌ساختی منطقه ترود، تنها اطلاعات زمین‌شناختی موجود، لرزه‌خیزی منطقه است که گسل لرزه‌زای ترود، عامل اصلی آن در نظر گرفته می‌شود. این گسل در بخش بیشتر  طول خود در زیر آبرفت‌ها پنهان است و بنابراین با بررسی ویژگی‌های ریخت‌زمین‌ساختی آن می‌توان شواهد بیشتری از جنبایی آن و یا جنبایی برخی ساختارهای وابسته به آن به‌دست آورد. محاسبه سه شاخص ریخت‌زمین‌ساختی شامل شاخص طول – گرادیان رودخانه(SL) و نسبت عرض کف دره به ارتفاع دره (Vf) در آبراهه‌ها و سینوسیته پیشانی کوه‌‌های منطقه (Smf) مقادیربالایی را برای SL ( 425 تا 1044) و مقادیر پایینی را برای Vf ( 68/2 تا 34/3) و Smf ( 05/1 تا 44/1) نشان می‌دهد و دلالت بر جنبایی منطقه ترود بویژه در دو بخش مرکزی (نزدیک پیشانی کوه‌ها) و شمال باختری (در  نزدیکی خط تقسیم اصلی کوه‌های ترود) آن دارد و از این رو می‌توان رده 1 پویایی نوزمین‌ساختی را برای منطقه در نظر گرفت.  جنبایی بخش مرکزی در اثر حرکات گسل ترود و جنبایی بخش  شمال باختری به احتمال زیاد در اثر فرازگیری بیشتر منطقه به واسطه سازوکار دست کم یک گسل موازی با گسل ترود است که با فاصله زمانی اندکی، پیشانی کوه‌های باقی‌مانده را تشکیل می‌داده است. توزیع کرنش ناشی از جنبایی منطقه ترود به گونه‌ای است که پیشرفت دگرریختی را از       شـمال- شمال باختر به جنوب- جنوب خاور و نیز از باختر به خاور نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

کتابنگاری
خادمی، م. و شهریاری، س.، 1386- ویژگی‌های ساختاری و وضعیت زمین‌ساختی منطقه ترود، جنوب دامغان، رساله دکتری دانشگاه شهید بهشتی .
نقشه توپوگرافی 50000 : 1 سدفه،  1353- برگ 6960V، سری K753، سازمان جغرافیایی کشور .
نقشه توپوگرافی 50000: 1 ورنگه عوض، 1353-  برگ K753 ، سازمان جغرافیایی کشور.
هوشمندزاده، ع. علوی نائینی، م . و حقی‌پور، ع .، 1357- تحول پدیده‌های زمین‌شناسی ناحیه ترود، سازمان زمین‌شناسی کشور.
 
 
 
 
 
 
 
References
Abdalian, S., 1953- Le trenblement de terre de Toroud, en Iran:Natur, Paris, vol.81, no.3222, p.314-319.
Ambraseys, N. N. & Moinfar, A., 1977-The seismicity of Iran: The torud earthquake of 12th February 1953. Annali de Geophysica , 30 , 185-200.
Ambraseys, N. N. & Melville, C. P., 1982- A history of Persian Earthquakes , Cambridge University Press , New York.
Berberian, M., 1976- Contribution to the seismotectonics of Iran, Geol. Surv. Of Iran, rep.no. 39.
Bull,W. B., 1978- Geomorphic tectonic classes of the south front of the San Gabriel Mountains,California . US Geological Survey Contract Report,14-08-001-G-394. Office of earthquakes , volcanoes , and engineering.
Bull, W. B. and McFadden, L. D.,1977- Tectonic geomorphology north and south of the Garlock fault,California. In D.O.Doehring (ed.) , Geomorphology in arid regions. Proceedings of the eighth annual geomorphology symposium. State university of New York at Binghamton
Bull, W. B.,1977- Tectonic geomorphology of the Mojave desert. Geological Survey Contract report 14-08-001-G-394. Office of earthquakes,volcanoes, and engineering.
Hack, J.T.,1973- Stream – profile analysis and stream gradient index. US Geological Survey Journal of Research ,1:421 - 429 .
Hessami, H., Jamali, F. and Tabassi, H., 2003- Major active faults of Iran(map). IIEES.
Keller, E. A. & Pinter, N., 1996- Active Tectonics; Prentice Hall, Saddle River, New Jersey, 339 p.
Keller, E. A., Pinter, N., 2002- Active tectonics: earthquake, uplift and   landscapes, 2°ed. Prentice-Hall, Upper Saddler River, N.J.
Nowroozi , A. A., 1971- Seismotectonics of the Persian Plaeau, eastern Turkey , Caucasus and  Hindu – Kush regions. Bulletin of the Seismological Society of America , 61, 317-341.
Schumm, S. A., 1977- The Fluvial System. Wiley, New York.Seno, T., Stein, S., Gripp, A.E., 1993. A model for the motion of the Philippine sea plate consistent with NUVEL-1 and geological data. J. Geophys. Res. 98, 17941–17948.