نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران.

2 دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی کرمان، کرمان، ایران

چکیده

سامانه گسل درونه با سازوکار راستالغز چپ‌بر همراه با مؤلفه شیب لغز معکوس در شمال خرد قاره ایران مرکزی قرار دارد و با توجه به هندسه خمیده آن می‌توان آن را به 3 بخش خاوری، میانی و باختری تقسیم کرد. بخش میانی گسل از شهرستان تربت حیدریه در خاور تا روستای انابد در باختر کشیده شده است و در تمام طول خود از میان نهشته‌های سست و جدا از هم آبرفتی کواترنری می‌گذرد. سامانه گسل درونه در این ناحیه از پاره‌های متعددی تشکیل شده است. هندسه خم و فراگامراست پله گسل در سطح و جنبش راستالغز چپ‌بر آن سبب شده است تا در این نواحی ترافشارش محلی ایجاد شده و چین‌خوردگی‌های بسیار جوانی دیده می‌شود. هسته این چین‌خوردگی‌ها بیشتر مارن، سنگ‌ماسه و سنگ فورش نئوژن و یال‌ها از نهشته‌های سست گراولی پلیستوسن تشکیل شده‌اند. چین‌های یاد شده طی دو سازوکار متفاوت شکل گرفته‌اند: دسته نخست طاقدیس‌های شکل گرفته در خم راست‌پله سامانه گسل درونه‌اند در حالی که دسته دوم پشته‌های فشاری محصور بین شاخه‌های موازی و همپوشان گسل هستند. برآورد نرخ نسبی فرایش بر روی چین‌های یاد شده نشان می‌دهد که مناطق با بیشترین فرایش همراه است با بیشترین رویداد زمین‌لرزه بر روی سامانه گسل درونه.

کلیدواژه‌ها

 
کتابنگاری
جوادی، ح. ر.، 1385- زمین‌ساخت جنبا‌، لرزه زمین‌ساخت و تحلیل ساختاری سامانه گسل درونه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
 
 
References
Allen, M. B., Blanc, E. J. P., Walker, R., Jackson, J., Talebian, M.  &  Ghassemi, M. R., 2006- Contrasting styles of convergence in the Arabia-Eurasia collision: Why escape tectonics does not occur in Iran, Geological Society of America Special Paper 409, p. 579–589.
Burbank, D., Meigs, A. & Brozovfc, N., 1996- Interactions of growing folds and coeval depositional systems. Basin Research, 8, 199-223.
Fattahi, M., Walker, R. T., Khatib, M. M., Dolati, A. & Bahroudi, A., 2007- Slip-rate estimate and past earthquakes on theDoruneh fault, eastern Iran. Geophys. J. Int. 07) 168,691–709.
Jackson, J., McKenzie, D., 1984- Active tectonics of the Alpine-Himalayan Belt between western Turkey and Pakistan, Geophys. J. R. Astron. Soc., 77, 185 – 264.
Keller, E. A., Zepeda, R. L., Rockwell, T. K., Ku, T. L.  & Dinklage, E. S., 1998- Active tectonics at Wheeler Ridge, Southern San Joaquin Valley, California. G.S.A. Bulletin 110:298-310.
Keller, E. A. &  Pinte, N., 2002-  Active Tectonics: Earthquakes, Uplift, and Landscape. Prentice Hall, 362p.
Jackson, J., Haines,  J. & Holt, W., 1995- The accommodation of Arabia-Eurasia plate convergence in Iran. Journal of Geophysical Research, 100, 15,205-15,219.
Jackson, J., Norris, R. & Youngson, .I., 1996- The structural evolution of active fault and fold systems in central Otago, New Zealand: evidence revealed by drainage patterns. Journal of Structuml Geology, 18, 217-234.
Stocklin, J. & Nabavi, M. H., 1973- Tectonic map of Iran, 1:250000, GSI,Tehran.
Vernant, P., Nilforoushan, F., Hatzfeld, D., Abbassi, M., Vigny, C., Masson, F., Nankali, H., Martinod, J., Ashtiani, A., Bayer, R., Tavakoli, F. & Chery, J., 2004- Contemporary crustal deformation and plate kinematics in Middle East constrained by GPS measurements in Iran and northern Iran: Geophysical Journal International, v. 157, p. 381–398.
Walker, R. & Jackson, J., 2004- Active tectonics and late Cenozoic strain distribution in central and eastern Iran, Tectonics, 23, TC5010, doi:10.1029/2003TC001529.
Wellman, H. W., 1966 - Active wrench faults of Iran, Afghanistan and Pakistan. Geologische Rundschau, 18,217-234