نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه صنایع و معادن ایران، تهران، ایران
2 دانشکده مهندسی معدن و ژئو فیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
3 دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
ذخایر معدنی ایران، از بهترین برتریهای بالقوه کشورمان برای رشد متوازن هستند که با سرمایهگذاری صحیح در بهرهبرداری از این منابع با ارزش، امکان کسب ارزش افزوده مناسب در بخشهای مختلف اقتصادی کشور فراهم میشود. بنابراین یکی از ملزومات سیاستگذاری مؤثر در بخش معدن، شناسایی مواد معدنی اولویتدار برای سرمایهگذاریهای آینده است. در این مقاله از روش تحلیل سلسله مراتبی که در آن یک مسئله تصمیمگیری به سطوح مختلف هدف، معیارها، زیرمعیارها و گزینهها تقسیم میشود رتبهبندی جامع 33 ماده معدنی و انتخاب گزینههای مناسب برای سرمایهگذاری با در نظر گرفتن 6 معیار اصلی شامل معیارهای اقتصادی و بازار، سرمایهگذاری، اشتغال، استراتژیک، فنی، اجتماعی و زیستمحیطی و 29 زیرمعیار انجام گرفت. برای انجام رتبهبندی، ابتدا با انجام مصاحبههای حضوری از صاحبنظران بخش معدن کشور، میزان اهمیت هریک از معیارها و زیرمعیارهای یادشده بر مبنای تحلیل سلسله مراتبی تعیین و سپس امتیاز هر یک از مواد معدنی برآورد شد. نتایج، بیانگر آن است که مواد معدنی مس، آهن، فسفات، سرب و روی، زغال و طلا دارای بالاترین اولویت برای سرمایهگذاری هستند. همچنین بر اساس نظرسنجی انجام شده از صاحبنظران حوزههای مختلف فعال در بخش معدن، معیارهای اقتصادی از بالاترین میزان اهمیت و معیارهای اجتماعی و زیست محیطی از کمترین اهمیت برخوردار هستند.
کلیدواژهها