نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

کانسار سرب و روی (مس) باریک آب در 2 کیلومتری شمال خاور روستای باریک آب در شمال شهرستان ابهر، در 75 کیلومتری جنوب‌خاور استان زنجان واقع شده است. از نظر تقسیم‌بندی زمین‌شناسی ایران، ناحیه مورد بررسی در کوه‌های طارم، زون البرز-آذربایجان و یا باختر البرز مرکزی با روند شمال‌باختر- جنوب‌خاور، بر روی نوار ماگمایی کرتاسه بالایی- سنوزوییک قرار گرفته است. در کوه‌های طارم به طور عمده سنگ‌های آذرآواری و آتشفشانی رخنمون دارند که سازند کرج معرفی شده و به عضو زیرین با نام کردکند (2400 متر) و عضو بالایی با نام آمند (1400 متر) تقسیم شده‌اند. عضو اخیر به 6 بخش  Ea1 , Ea2 , Ea3 , Ea4 , Ea5 , Ea6تقسیم شده است، در باریک آب بخش‌های Ea4 ، Ea5 و Ea6رخنمون داشته و کانسار باریک آب در بخش Ea4 جای گرفته است و به طور کلی این بخش‌ها شامل گدازه‌های آندزیت، داسیت، ریوداسیت، ریولیت، توف برشی، توف و ایگنمبریت است. کانی‌زایی کانسار سرب و روی (مس) باریک آب به دو نوع هیپوژن شامل اسفالریت، گالن، کالکوپیریت،پیریت و بورنیت و غنی‌سازی سوپرژن شامل مالاکیت، آزوریت، کوولیت، هماتیت، لیمونیت و گوتیت است. با توجه به بالا بودن مقدار Cdو پایین بودن نسبتZn/Cd در اسفالریت و نیز بالا بودن مقدار Ag وSb، پایین بودن نسبت Se/S*10-4 در گالن، مقایسه با دیگر تیپ‌های کانه‌زایی سرب و روی، وجود کانی‌زایی با بافت رگچه‌ای، رگه‌ای، پرکننده شکاف‌ها و گسل‌ها، دگرسانی‌های سیلیسی و سریسیتی و نیز تمرکز در گسل‌های کششی نشان‌دهنده کانی‌‌زایی پس از ائوسن و در اثر فعالیت سیال‌های گرمابی درجه حرارت متوسط است.

کلیدواژه‌ها

کتابنگاری
احمدیان‌، ج.، 1370‌- بررسی‌ ژئوشیمیایی‌ زون‌های‌ آلتراسیون‌ هیدروترمال‌ با نگرشی‌ بر کانی‌‌سازی‌های‌ انجام‌ شده‌ در منطقه‌ ذاکر، پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تبریز.
پیروان‌، ح.، 1371‌- بررسی‌ پتروگرافی‌ و پترولوژی‌ و ژئوشیمی‌ سنگ‌های‌ آذرین‌ درونی‌ شمال‌ ابهر و ارتباط پلوتونیسم‌ منطقه‌ با کانی‌سازی‌های‌ انجام‌ شده‌، پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تربیت‌معلم تهران.
حاج علیلو، ب.، 1382- بررسی خصوصیات متالوژنیکی زون ساختاری البرز غربی و معرفی آثار کانی‌سازی طلا در دگرسانی‌های گرمابی این مناطق، بیست و دومین همایش سازمان زمین‌شناسی.
مؤید، م.، 1370- بررسی پتروگرافی و پتروشیمی سنگ‌های نوار ولکانوپلوتونیک منطقه طارم در ارتباط با ژنز مس، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
نبوی، م. ه.، 1355- دیباچه ای بر زمین شناسی ایران، سازمان زمین‌شناسی ایران، 110 ص.
یزدی، ع.، 1381- بررسی پترولوژی سنگ‌های آتشفشانی ائوسن منطقه چال - قلعه - بادامستان ( طارم علیا استان زنجان)، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
 
 
References
Allen, M. B., Ghassemi, M. R., Shahrabi, M. & Qorashi M., 2003- Accommodation of Late Cenozoic oblique shortening in the Alborz range, northern Iran. Stru. Geo. 25, pp. 659-675.
Amcoff, O., 1984- Distribution of Silver in Massive Sulfide ores. Mineralium Deposita. 19, pp. 63-69.
Bazargani-Guilani, K. & Rabbani, M. S., 2004- Mineralogy, chemistry and genesis of bentonite of the Eocene sediments at Aftar region, west Semnan. Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 12, pp. 169-189.
Bazargani-Guilani, K., Parchekani, M. & Nekouvaght Tak, M. A., 2008- Mineralization in the Taroum mountains, View to Barik-Ab Pb-Zn (Cu) deposit, Western Central Alborz, Iran. WSEAS conferences, Cambridge, London, 1, pp. 55-63.
Cox, K. G., Bell, J. D. & Pankhurst, R. J., 1979- The Interpretation at Igneous rocks, London: George Allen & Unwin.
Guest, B., Guest, A. & Axen, G., 2007- The Tertiary tectonic evolution of northern Iran: A case for simple crustal folding. J. Glo. Plan. Chan. 58, pp. 435-453.
Hirayama, K., Samimi, M., Zahedi, M. & Hushmand-Zadeh, A., 1966- Geology of Taroum district, western part (Zanjan area north-west Iran). Geological Survey of Iran, Report 8.
Irvine, T. N. & Barger, W. R. A., 1971- A Guide to the chemical classification of the common volcanic Rocks. Canadian Journal of Earth Science. 8, pp. 523-548.
Le Bas, M. J., Le Maitre, R.W., Streckeisen, A. & Zanettin, B., 1986- A chemical classification of Volcanic Rocks based on the total Alkali-Silica diagram. Petro. 27, pp. 745-750.
Peacock, M. A., 1931- Classification of igneous rock series. J. Geo 39, pp. 54-67.
Ramdohr, P., 1980- The ore minerals and their intergrowths, second Edition, International series in Earth Science, 1207p.
Song, X., 1984- Minor elements and ore genesis of the Fankou Lead-Zinc deposit, China. Mineralium Deposita. 19, pp 95-104.
Stöcklin, J. & Eftekhar-nezhad, J., 1969- Explanatory of the Zanjan quadrangle map 1:250000, Geological Survey of Iran.
Uytenbogaardt, W., 1971- Table for microscopic identification of ore minerals. Elsevier scientific publishing . Co. New York, 431p.
Winchester, J. A. & Floyd, P. A., 1977- Geochemical discrimination of different series and their differentiation products using immobile elements, J. Chem. Geo. 22, pp. 325-343.
Xu, G., 1998- Geochemistry of sulfide minerals at the Lisheen Mine. Eco. Geo. 100, pp. 63-86
Zanchi, A., Berra, F., Mattei, M., Ghassemi, M. R. & Sabouri, J., 2006- Inversion tectonics in Central Iran. Stru. Geo. 28, pp. 2023-2037.