نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

در این پژوهش تأثیر شوری بر ویژگی‎های مهندسی ماسه‌سنگ‌ها بررسی شده است. بدین منظور دو نوع ماسه‎سنگ مربوط به تکیه‌گاه و سنگ‌چین محافظ سد ونیار (در استان آذربایجان شرقی) و سه نوع آب (آشامیدنی، نیمه‌شور و شور) برای اشباع ماسه‎سنگ‎های اشاره شده مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش‌های جذب آب، مقاومت تراکمی تک‌محوری، بار نقطه‌ای، ذوب و انجماد، سرعت صوت و دوام در برابر خشک و تر شدن در بازه‌های زمانی مختلف روی نمونه‌های سنگی اشباع انجام شد. پس از 5 ماه قرارگیری نمونه ماسه‌سنگ‌های نوع 1 و2 در آب شور، مقاومت تراکمی تک‌محوری به ترتیب 13 و 4 درصد و پس از 10 ماه به ترتیب 12و 2/0 درصد کاهش مقاومت نسبت به حالت آب آشامیدنی نشان داد. میزان کاهش دوام پس از 10 چرخه، با افزایش شوری (از آب آشامیدنی تا شور) برای سنگ نوع 1 از 3/2 % تا 2/4 % و برای سنگ نوع 2 از 8/1 % تا 2/3 % تغییر کرد. سرعت صوت در نمونه‌های خشک ماسه‌سنگ‌های نوع 1 و 2 به ترتیب 4450 و 4950 متر بر ثانیه اندازه‌گیری شد که با بالا رفتن شوری به 4699 و 5255 متر بر ثانیه رسید. آب شور روی دوام در برابر ذوب و انجماد تقریباً بدون تأثیر بوده است.

کلیدواژه‌ها

References
Çelik, M. Y., Akbulut, H. and Ergül, A., 2014- Water absorption process effect on strength of Ayazini tuff, such as the uniaxial compressive strength (UCS), flexural strength and freeze and thaw effect. Environmental Earth Sciences 71: 4247-4259.
Ghobadi, M. and Momeni, A., 2011- Assessment of granitic rocks degradability susceptive to acid solutions in urban area. Environmental Earth Sciences, 64: 753-760.
Ghobadi, M. and Mousavi, S., 2014- The effect of pH and salty solutions on durability of sandstones of the Aghajari Formation in Khouzestan province, southwest of Iran- Arabian Journal of Geosciences, 7: 641-653.
Gupta, V. and Ahmed,  I., 2007- The effect of pH of water and mineralogical properties on the slake durability (degradability) of different rocks from the Lesser Himalaya, India. Engineering Geology, 95: 79-87.
ISRM (International Society for Rock Mechanics), 1980- Basic Geotechnical Description of Rock Masses. Int. J. Rock Mech. Min. SCI. Geomech. Abstr., 18: 85-110.
Matsuoka, N., 1990- Mechanisms of rock breakdown by frost action: an experimental approach. Cold Regions Science and Technology, 17: 253-270.
Nakamura, Y., 1996- Experimental study of rock deterioration and weathering. Tsuchi To Kiso JSSMFE, 44: 55-60.