نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکترا، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان؛ پژوهشگاه صنعت نفت،تهران، ایران
2 دانشیار، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
چکیده
واحد دالان بالایی متشکل از لایه‌های کربناتی- دولومیتی و میان‌لایه‌های تبخیری، میزبان مخازن عظیمی از گازدر زاگرس چین‌خورده و خلیج‌فارس است. در این پژوهش به بررسی انواع تخلخل، عوامل و فرایندهای مؤثر بر آن در برش سطحی این واحد در کوه سورمه و چاهی در یکی از میادین موجود در خلیج‌فارس پرداخته می‌شود. بر پایهرده‌بندی جدید زایشی تخلخل که به‌وسیله Ahr(2008) ارائه شده است،فرایندهای ایجادکننده یا تغییردهنده تخلخل در این واحد، هیبریدی از 3متغیر فرایندهایرسوبی، فرایندهای دیاژنزی و شکستگی است. در نمونه‌های زیرسطحی، تخلخل هیبریدی از تخلخل رسوبی و دیاژنتیکی است. در این سازند رخساره‌های دانه‌پشتیبان از رخساره‌های گرینستونی مربوط به تپه‌هایسدی زیر‌آبی دارای تخلخل میان‌دانه‌ای هستند که نوعی تخلخل رسوبی است. این رخساره در مراحل بعدی دیاژنز، دارای تخلخل‌های قالبی، انحلالی و به میزان کمتر میان‌بلوری شده است که از انواع تخلخل دیاژنزی هستند. می‌توان نتیجه گرفت تخلخل در این واحد رخساره انتخابی است. در نمونه‌های سطحی، تخلخل هیبریدی ازتخلخل رسوبی، تخلخل دیاژنزی و شکستگی است. وجود شکستگی‌های فراوان در نمونه‌های برش سطحی کوه سورمه به‌دلیل تشکیل برش‌های انحلالی در اثر انحلال واحد تبخیری نار تحت تأثیر دیاژنز جوی و نیز قرار گرفتن در پهنه زاگرس چین‌خورده و چین‌خوردگی زمین‌ساختی است. داده‌های تخلخل- تراوایی حاصل از تجزیهو تحلیل مغزه چاه مورد مطالعه نشان می‌دهد که توالی مورد مطالعه خواص مخزنی همگنی ندارد. به‌منظور جداسازی لایه‌های با ویژگی‌های مخزنی متفاوت، پهنه‌بندی انجام و 6 لایه مخزنی با ویژگی مخزنی ضعیف تا بسیار خوب مشخص و جدا شده است.
کلیدواژه‌ها
)