نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

سازند‌های کارستی آسماری- جهرم به‌طور وسیعی در شهرستان داراب رخنمون دارند. محل دفن فعلی پسماند‌های شهر داراب روی آبرفت های گراولی- ماسه‌ای قرار دارد که این آبرفت‌ها با ستبرای چند متر روی سازند کارستی آسماری واقع شده‌ است. هدف این مقاله بررسی اثر محل دفن زباله شهرستان داراب بر‌روی کیفیت آب‌های زیر‌‌زمینی است. 10 حلقه چاه کارستی و آبرفتی، در پایین‌دست محل دفن زباله انتخاب شد تا غلظت یون‌های اصلی، نیترات، کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی، فلزات‌ سنگین و عناصر کمیاب در این چاه‌ها اندازه‌گیری شود. غلظت یون‌های اصلی و نیترات در این چاه‌ها، کمتر از حد مجاز تعیین‌ شده برای این عناصر توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکاست. کلیفرم مدفوعی در بیشتر چاه‌ها بیش از حد مجاز است. هیچ منبعی آلودگی که سبب افزایش کلیفرم مدفوعی در چاه‌های بهره‌برداری شود، وجود ندارد. پژوهش‌هایی که به‌تازگی انجام شده است نشان می‌دهد که کلیفرم می‌تواند به‌طور طبیعی در خاک وجود داشته ‌باشد. بر پایه استاندارد سازمان محیط زیست آمریکا و سازمان بهداشت جهانی، مقدار آنتیموان و سلنیم در برخی از  چاه‌ها بیش از حد مجاز است. با توجه به سوی جریان آب و روند تغییرات غلظت آنتیموان و سلنیم، منشأ این عناصر نمی‌تواند محل دفن زباله باشد، همچنین هیچ منبع انسان‌زادی در منطقه وجود ندارد که منشأ این آلاینده‌ها باشد. منشأ آنتیموان و سلنیم به‌احتمال زیاد زمین‌‌زاد است و از سنگ‎آهک‌ و شیل در منطقه مورد مطالعه سر‌چشمه گرفته است. به‌علت خشک‌سالی و اضافه برداشت، حجم ذخیره دینامیک آبخوان به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته، آنتیموان و سلنیم در حجم کمتری از آب آبخوان حل شده و در نتیجه غلظت این عناصر افزایش یافته است. 

کلیدواژه‌ها