نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه مهندسی معدن، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 استادیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران

چکیده

تلفیق داده‌ها یکی از روش‌هایی است که با استفاده از آن می‌توان مطالعات اکتشافی را به‌صورت یکجا و همزمان روی همه داده‌های در دسترس از یک منطقه مورد مطالعه انجام داد. بدیهی است نتایجی که با در نظر گرفتن همه داده‌ها و ارتباط میان آنها به ‌دست می‌آید، دارای دقت و اطمینان بیشتری است. در چنین شرایطی عموماً از مدل‌سازی پتانسیل معدنی برای تلفیق و ترکیب نتایج روش‌های اکتشافی مختلف به‌منظور تولید نواحی اهداف اکتشاف و تعیین نواحی امیدبخش استفاده می‌شود. در این پژوهش، اطلاعات اکتشافی سطحی در منطقه 1:100000 ماهنشان در استان زنجان به ‌منظور تعیین مناطق با پتانسیل بالای کانی‌سازی با استفاده از یک روش جدید ترکیبی فازی داده‌‌محور و دانش‌محور تلفیق شدند. لایه‌های اطلاعاتی مورد استفاده در مطالعه حاضر شامل نقشه‌ زمین‌شناسی توزیع واحد سنگی، داده‌های ژئوشیمیایی و نقشه پراکندگی گسل‌هاست. در روش جدید معرفی‌ شده در مقاله حاضر، نقشه‌های شاهد ژئوشیمیایی و چگالی گسل‌ها بدون قضاوت کارشناس و همچنین بدون استفاده از موقعیت اندیس‌های شناخته‌شده وزن‌دهی و تولید شدند ولی نقشه شاهد وزن‌دار زمین‌شناسی با استفاده از قضاوت کارشناسی تولید شد. در مرحله بعد لایه‌های وزن‌دار اطلاعاتی که به‌صورت فازی تولید شده‌اند با استفاده از عملگرهای OR و Gamma فازی به‌طور جداگانه با یکدیگر تلفیق شدند. در پایان از رخدادهای معدنی شناخته‌ شده کانی‌سازی اسکارن سرب و روی منطقه، به‌منظور ارزیابی مدل‌های تولید شده استفاده شد که نتایج نشان می‌دهد مناطق اهداف مشخص شده برای اکتشاف بیشتر، انطباق خوبی با رخدادهای معدنی موجود دارند.

کلیدواژه‌ها