نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
2 استاد، گروه زمینشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
3 استادیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی لغزش ناشی از انگیزش گسل در نتیجه آشفتگی تنش توسط شکست هیدرولیکی است. ضرورت این بحث، مشاهده آثار مخرب ساخت سد در مکانهای همسایه با گسلهای سطحی است. برای این منظور، از برنامهنویسی Matlab و سامانه نگاشت SimDesigner بهره گرفته میشود. پس از تعریف گرهها برای سطوح شکستگی، تنشهای نقطهای اعمال میشوند. با تعیین گسل، تحلیلها در مسیر تعدیل تنش برای رسیدن به یک حالت موازنه حرکت میکنند. با تعریف نیروهای واکنشی در شرایط مرزی امکان قیاس تغییر مکان گرهی فراهم میشود. تنش اولیه عمودی بر پایه قرارگیری لایه بالایی سنگی و تنش افقی با پیروی از معیار شکست کولمب به دست میآید. آشفتگی تنش توسط یک شکستگی کششی و بر پایه تئوری مدل تنش انتهای درزی به دست آمد. با ترکیب تنش شکستگی و تنش منطقه، شرایط اولیه بررسی لغزش و بزرگای زمینلرزه مرتبط مشخص میشود. نتیجه این محاسبات مقدار برابر با 2 متر برای لغزش تجمعی بیشینه در طول گسل مجاور با شکست هیدرولیکی است. این مقدار لغزش در طول گسل بر پایه محاسبات بزرگای زمینلرزه لحظهای، معادل با یک زمینلرزه به بزرگای حدود 8/3 به دست میآید. این کار در آینده نیازمند افزایش دقت لغزش گرهی و بهینهسازی اجزای محدود برای بالا بردن نتایج پژؤهش است.
کلیدواژهها