زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
راضیه لک؛ علی محمدی؛ جواد درویشی خاتونی؛ الناز آقاعلی
چکیده
بارش های شدید در زمان های غیرمتعارف، همواره یکی از عوامل مهم ایجاد خسارات فراوان در مناطق کوهستانی است. در بسیاری موارد بی توجهی به وضعیت زمین ریخت شناسی و حریم رودخانه، تعرض و ساخت و ساز در مسیر و حریم قانونی رود و همینطور تغییر اقلیم و تغییر الگوی بارش ها بویژه در شرایط النینیو، سبب بروز مخاطرات محیطی از جمله سیل می گردد. در این پژوهش ...
بیشتر
بارش های شدید در زمان های غیرمتعارف، همواره یکی از عوامل مهم ایجاد خسارات فراوان در مناطق کوهستانی است. در بسیاری موارد بی توجهی به وضعیت زمین ریخت شناسی و حریم رودخانه، تعرض و ساخت و ساز در مسیر و حریم قانونی رود و همینطور تغییر اقلیم و تغییر الگوی بارش ها بویژه در شرایط النینیو، سبب بروز مخاطرات محیطی از جمله سیل می گردد. در این پژوهش به بررسی علل ایجاد سیل 6 مرداد سال 1401 امامزاده داوود و ارائه راهکارهای علمی برای جلوگیری از اثر تخریبی و سازگاری با این گونه سیلاب ها پرداخته شده است. سیل 6 مرداد ماه 1401که پس از بارش شدید و ناگهانی باران رخ داد، باعث جاری شدن حجم زیادی آب با چگالی بالا محتوی خرده های رسوبی و گل و لای در محل رستوران های بالادست و همچنین صحن و حیاط شمالی و جنوبی امامزاده گردید و طبقات پایینی از جمله مکان مقبره، در زیر گل مدفون شد. این سیلاب باعث مرگ بیش از 10 نفر، مصدوم شدن بیش از 20 نفر و مفقود شدن تعداد دیگری از انسان‌ها شد. بنای امامزاده و ساختمان ها و زائرسراهای اطراف رودخانه نیز دچار آسیب شدند.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
ندا خواجویی؛ سروش مدبری؛ بهنوش خوش منش زاده؛ فاطمه رضویان
چکیده
رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی، انسان را در معرض آلاینده‌های شهری بیشتری قرار می‌دهد، به‌ویژه در شرایطی که مجبور به گذراندن مدتی طولانی در فضاهای بسته و با تهویه اندک هستند. این مطالعه، نخستین پژوهش در باره آلاینده‌های غیرآلی درون‌ساختمانی شهر تهران است که با استفاده از شاخص‌های زمین‌شیمیایی، شدت آلودگی عناصر بالقوه سمی را در غبارهای ...
بیشتر
رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی، انسان را در معرض آلاینده‌های شهری بیشتری قرار می‌دهد، به‌ویژه در شرایطی که مجبور به گذراندن مدتی طولانی در فضاهای بسته و با تهویه اندک هستند. این مطالعه، نخستین پژوهش در باره آلاینده‌های غیرآلی درون‌ساختمانی شهر تهران است که با استفاده از شاخص‌های زمین‌شیمیایی، شدت آلودگی عناصر بالقوه سمی را در غبارهای درون ساختمانی تخمین می‌زند. از نواحی شلوغ و مرکزی شهر تهران، 31 نمونه غبار به روش نافعال از درون ساختمان‌های مسکونی و اداری برداشت و پس از آماده‌سازی، تجزیه شیمیایی با استفاده از طیف‌سنجی جرمی پلاسمای جفت‌شده القایی در آزمایشگاه دانشگاه روویرا شهر تاراگونا اسپانیا انجام شد. شاخص‌های زمین‌شیمیایی منفرد شامل ضریب آلودگی، شاخص زمین‌انباشت و ضریب غنی‌شدگی، و شاخص‌های تجمعی شاخص بار آلودگی و شاخص پتانسیل ریسک بوم‌شناختی (اکولوژیک) برای تعیین شدت آلودگی در نمونه‌های غبار محاسبه شدند. نتایج آنالیز عنصری نشان داد که عناصر آرسنیک، کادمیم، مس، جیوه، سرب و روی در غبار درون ساختمانی شهر تهران غلظت های بالاتری نسبت به برخی شهرهای جهان نشان می‌دهند. در مقابل، عناصر کبالت، کروم، نیکل و وانادیم، مقادیر اندکی را نشان می‌دهند. این یافته توسط شاخص‌های تجمعی و شاخص منفرد ضریب آلودگی تایید شد، در حالی که شاخص‌های دیگر سطح پایین تا متوسط آلودگی را نشان می‌دهند. بر اساس نتایج غلظت عناصر در نمونه‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که شاخص‌های با سطح متوسط تا پایین آلودگی در تحلیل حاضر قابل اطمینان نبوده و توصیه نمی‌شوند.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
امیر مهیار اژدرپور؛ محمدرضا نیکودل؛ ماشاالله خامه چیان
چکیده
پهنه ساختاری-رسوبی البرز مرکزی در بخش میانی رشته کوه البرز با تحمل رخدادهای زمین‌شناسی از پرکامبرین تا عهد حاضر، ساختارها و سازندهای زمین‌شناسی گوناگونی در خود جای داده است. از این میان، سازندهای ماسه‌سنگی نیز گسترش شایان توجهی دارند. در این پژوهش، از 6 سازند ماسه‌سنگی باروت، زاگون، لالون، کوارتزیت راسی، دورود و شمشک در دو محل ...
بیشتر
پهنه ساختاری-رسوبی البرز مرکزی در بخش میانی رشته کوه البرز با تحمل رخدادهای زمین‌شناسی از پرکامبرین تا عهد حاضر، ساختارها و سازندهای زمین‌شناسی گوناگونی در خود جای داده است. از این میان، سازندهای ماسه‌سنگی نیز گسترش شایان توجهی دارند. در این پژوهش، از 6 سازند ماسه‌سنگی باروت، زاگون، لالون، کوارتزیت راسی، دورود و شمشک در دو محل نمونه‌برداری و تحت آزمایش‌های تعیین ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی قرار گرفتند. به طور کلی در سازندهای ماسه‌سنگی البرز مرکزی کوارتزیت راسی ویژگی‌های مقاومتی قوی‌تری نسبت به سایر سازندها دارد. سازند شمشک پایین‌ترین پارامترهای مکانیکی در میان سازندهای انتخاب شده را داراست. بر اساس تحلیل‌های رگرسیونی ضریب همبستگی پارامترهای شاخص بار نقطه‌ای (PLT)، برزیلین (BST) و شاخص پانچ استوانه‌ای (CPI) به مقاومت تراکمی تک محوری (UCS) به ترتیب 20/6، 6 و 20/40 با R2های 0/75، 0/9 و 0/78 نشان دادند. از نظر شاخص سرشار (CAI)، به‌عنوان شاخصی که می‌تواند میزان سایندگی را نشان دهد، کوارتزیت راسی بیشترین سایندگی را داراست که به ترکیب سنگ‌شناسی آن بر می‌گردد. این سازند ماسه‌سنگی در رده سنگ‌هایی با قابلیت سایندگی بالا قرار گرفته و سازند شمشک در بین سازندها، کمترین شاخص سرشار را دارد و در گروه سنگ‌هایی با سایندگی شدیدا پایین قرار می‌گیرد.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
شیرین سامانی؛ علی ارومیه‌ای؛ امیرحسین عنایتی؛ ایماندخت مصطفوی؛ میشا پزشکی
چکیده
فرایندهای دیاژنزی در سنگ‌های کربناته مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر ویژگی‌های این نوع مخازن هستند. همچنین با توجه به اهمیت شناخت ویژگی‌های مکانیکی سنگ مخزن‌ها در مدل‌سازی ژئومکانیکی و کاربرد آن یافتن نحوه تاثیرگذاری فرایندهای دیاژنزی بر این ویژگی‌ها نیز ضروری است. در این پژوهش به بررسی نحوه اثرگذاری دو فرایند دیاژنزی دولومیتی ...
بیشتر
فرایندهای دیاژنزی در سنگ‌های کربناته مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر ویژگی‌های این نوع مخازن هستند. همچنین با توجه به اهمیت شناخت ویژگی‌های مکانیکی سنگ مخزن‌ها در مدل‌سازی ژئومکانیکی و کاربرد آن یافتن نحوه تاثیرگذاری فرایندهای دیاژنزی بر این ویژگی‌ها نیز ضروری است. در این پژوهش به بررسی نحوه اثرگذاری دو فرایند دیاژنزی دولومیتی شدن و سیمان انیدریتی بر ویژگی‌های مکانیکی مخازن کربناته سازند کنگان مانند مقاومت فشاری تک‌محوری، مدول الاستیسیته، چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی سنگ پرداخته شده است. مطالعه و ارزیابی‌ها در دو فاز مطالعات سنگ‌شناختی و اندازه‌گیری ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی انجام شده است. نتایج نشان می‌دهند که تغییرات در ویژگی‌های مکانیکی به شدت تحت تاثیر این دو فرایند دیاژنتیکی که به شدت بر تخلخل، نوع منافذ و کانی‌شناسی تأثیر می‌گذارد، هستند. برای بررسی بیشتر دولومیت‌ها با توجه به شدت دولومیتی‌شدن به چهار گروه تفکیک شده‌اند. مطابق با نتایج دولومیتی شدن به طور کلی در نمونه‌های مورد مطالعه سبب افزایش تخلخل، کاهش مقاومت و مدول الاستیسیته شده است هرچند با اثر دیگر عوامل گروه دوم و چهارم به ترتیب مقاوم‌ترین و کم‌مقاومت‌ترین نمونه‌ها را در خود جای داده‌‍اند. حضور انیدریت به طورکاملا معکوس و سبب بهبود ویژگی‌های مقاومتی شده است.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
سید نعیم امامی؛ صالح یوسفی
چکیده
حرکات تود ه ای در زمره خطرناک ترین حوادث طبیعی در مناطق کوهستانی به شمار می روند. پژوهش حاضر از مدل‌های یادگیری ماشین(ML) برای تهیه نقشه حساسیت به حرکات توده ای در استان چهارمحال و بختیاری استفاده می کند. این مدل ها بر پایه مجموعه اطلاعات جامع 864 حرکت توده ای شامل جریان واریزه، زمین لغزش و ریزش سنگ در طول 42 سال گذشته (1356تا1397 ...
بیشتر
حرکات تود ه ای در زمره خطرناک ترین حوادث طبیعی در مناطق کوهستانی به شمار می روند. پژوهش حاضر از مدل‌های یادگیری ماشین(ML) برای تهیه نقشه حساسیت به حرکات توده ای در استان چهارمحال و بختیاری استفاده می کند. این مدل ها بر پایه مجموعه اطلاعات جامع 864 حرکت توده ای شامل جریان واریزه، زمین لغزش و ریزش سنگ در طول 42 سال گذشته (1356تا1397 خورشیدی) و همچنین 12 عامل موثر در رخداد این حرکات، مورد بررسی، آزمون و اعتبارسنجی قرارگرفته اند. نتایج اعتبارسنجی نشان می دهدکه روشRandom Forest) RF) جنگل تصادفی مناسب ترین مدل برای تهیه نقشه های حساسیت به حرکات توده ای است. افزون براین، روش های Multivariate Adaptive Regression Splines) MARS ،(Mixture Discriminant Additive) MDA) و BRT (Boosted Regression Trees) نیز نتایج نسبتاً دقیقی ارائه داده اند. نتایج سطح زیر منحنی (AUC) برای اعتبارسنجی روش هایRF، MARS،MDA و BRT به‌ترتیب 0/968، 0/845، 0/828، و 0/765 است. برپایه نقشه حساسیت به حرکات توده ای تولید شده توسط مدل RF، 32 درصد از سطح استان در کلاس های حساسیت بالا و بسیار بالا شناسایی شده است. بیشتر مناطق در معرض خطر حرکات توده ای در باختر و مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع هستند. افزون براین، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهدکه ارتفاع، زاویه شیب، فاصله از جاده‌ها و فاصله از گسل‌ها عوامل بحرانی در وقوع حرکات توده ای هستند. نتایج این پژوهش رهیافتی را برای کاهش خسارات ناشی از خطرات طبیعی ارائه می کند.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
احمد عباس نژاد
چکیده
هدف این مطالعه، تعیین موقعیت زمین‌ریخت‌شناختی (ژئومورفولوژیکی) شهرهای ایران و ارزیابی خطر زلزله، سیل، نشست زمین و چشم‌انداز آنها براساس معیارهای زمین‌ریخت‌شناسی بوده است. بدین منظور،210 شهر با جمعیت بیش از حدود 50،000 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. برای مطالعه، از تصاویر گوگل ارث و ماهواره‌ای، عکس‌های هوایی، نقشه‌های زمین‌ریخت‌شناسی ...
بیشتر
هدف این مطالعه، تعیین موقعیت زمین‌ریخت‌شناختی (ژئومورفولوژیکی) شهرهای ایران و ارزیابی خطر زلزله، سیل، نشست زمین و چشم‌انداز آنها براساس معیارهای زمین‌ریخت‌شناسی بوده است. بدین منظور،210 شهر با جمعیت بیش از حدود 50،000 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. برای مطالعه، از تصاویر گوگل ارث و ماهواره‌ای، عکس‌های هوایی، نقشه‌های زمین‌ریخت‌شناسی و زمین شناسی و، در صورت نیاز، بازدید میدانی استفاده شد. براساس آن، تعداد شهرهایی که بخشی یا تمام آنها روی مخروط‌افکنه‌ها، کفه‌ها، پادگانه‌ها، ناودیس‌ها، سطوح کوهپایه‌ای، تاقدیس‌ها و دلتاها قرار دارند، به ترتیب 103، 34، 26، 39، 27، 8 و 11 مورد است، و تنها دو شهر روی مخروط آتشفشانی، یک شهر صخره‌ای و یک شهر تالابی شناسایی شدند. همچنین، 158 شهر عمدتاً روی یک عارضه و مابقی روی دو عارضه واقع شده‌اند. تعداد شهرهای در معرض خطر زیاد زلزله و سیل به ترتیب 82 و 90 مورد و تعداد شهرهای مستعد به نشست سطحی و قناتی به ترتیب 60 و 47 مورد است. افزون بر این، 52 شهر دارای چشم‌انداز خوب و 71 شهر دارای چشم‌انداز یکنواخت می‌باشند. بیشتر شهرهای ایران با خطر سیل از نوع مجرایی درگیر می‌باشند. شهرهای با خطر زیاد سیل به‌طور عمده در جنوب‌باختر، شمال و شمال‌باختر کشور قرار دارند. در بیشتر موارد، میزان خطر سیل در حد متوسط ارزیابی شده است. برخلاف سایر نقاط کشور، بسیاری از شهرهای مرکز و خاور ایران، کم و بیش با خطر نشست سطحی و نشست قناتی روبه‌رو هستند. سهم شهرهای در معرض خطر زلزله به میزان کم، متوسط و زیاد به ترتیب 12 % ، 49 % و 39 % میباشد. بیشترین تمرکز شهرهای با چشم‌انداز خوب در باختر کشور است. شهرهای مخروط‌افکنه‌ای به‌طور عمده در پایکوه‌های البرز و در استان‌های خراسان ، کرمان، سیستان و بلوچستان، مرکزی و آذربایجان قرار دارند. تعداد زیادی از شهرهای ناودیسی در استان فارس دیده می‌شوند. ولی بیشتر شهرهای کوهپایه‌ای در باختر کشور واقع شده‌اند.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
عباس ذوالفقاری؛ ماشاء اله خامه چیان؛ محمدرضا نیکودل؛ عبدالله سهرابی بیدار
چکیده
اثر همزمان تعداد درزه، بازشدگی، نوع و ستبرای پرشدگی بر میزان ارتعاش ناشی از انتشار امواج در چهار بلوک سنگ آهک خشک و همسان به ابعاد 10×10×50 سانتی‌متر مطالعه شد. بیشینه ارتعاش ذرات در بلوک‌های سنگ بکر و درزه دار در سه جهت عمود برهم توسط ژئوفون سه مؤلفه ای ثبت شد. در بلوک شماره 1 با یک درزه در وسط بلوک، میزان بازشدگی درزه از 3- 6- ...
بیشتر
اثر همزمان تعداد درزه، بازشدگی، نوع و ستبرای پرشدگی بر میزان ارتعاش ناشی از انتشار امواج در چهار بلوک سنگ آهک خشک و همسان به ابعاد 10×10×50 سانتی‌متر مطالعه شد. بیشینه ارتعاش ذرات در بلوک‌های سنگ بکر و درزه دار در سه جهت عمود برهم توسط ژئوفون سه مؤلفه ای ثبت شد. در بلوک شماره 1 با یک درزه در وسط بلوک، میزان بازشدگی درزه از 3- 6- 9- 12- 15- 18 -21 میلی متر تغییر یافت و اندازه گیری ها برای هر مقدار بازشدگی در دو سری انجام شد. در سری اول، درزه پرشده با خاک رس و در سری دوم درزه پرشده با خاک ماسه ای مورد آزمایش قرار گرفت. این سری آزمایش ها بر روی بلوک های شماره 2 با دو درزه، بلوک شماره 3 با سه درزه و بلوک شماره 4 با چهار درزه نیز انجام شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که وجود درزه در بلوک های سنگی، بیشینه ارتعاش ذرات در هر سه جهت را با نسبت های مختلف کاهش داد. کاهش مقدار بیشینه ارتعاش ذرات در جهت انتشار امواج بیش از سایر جهات است. رابطه بین افزایش شاخص درزه داری و کاهش بیشینه ارتعاش ذرات به صورت غیرخطی است. با افزایش شاخص درزه داری در نمونه های درزه دار، بیشینه ارتعاش ذرات با نرخ کمتری کاهش می یابد.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
فرح رحمانی؛ عبدالرضا جعفریان؛ راضیه لک؛ جواد اسماعیلی
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی میزان غلظت فلزات سنگین در محصول برنج شالیزارهای شهرستان ساری است. در این پژوهش از 32 ایستگاه از بخش دانه خوراکی برنج (Seed) نمونه‌برداری انجام گرفت. سپس جهت بررسی ارتباط خاک - گیاه در 6 ایستگاه از خاک پای گیاه برنج و دیگر بخش‌های گیاه مانند ریشه، ساقه، برگ و سبوس نیز نمونه برداشت شد. نمونه‌های خاک پس از آماده‌سازی ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی میزان غلظت فلزات سنگین در محصول برنج شالیزارهای شهرستان ساری است. در این پژوهش از 32 ایستگاه از بخش دانه خوراکی برنج (Seed) نمونه‌برداری انجام گرفت. سپس جهت بررسی ارتباط خاک - گیاه در 6 ایستگاه از خاک پای گیاه برنج و دیگر بخش‌های گیاه مانند ریشه، ساقه، برگ و سبوس نیز نمونه برداشت شد. نمونه‌های خاک پس از آماده‌سازی به روش استاندارد توسط دستگاه ICP-OES و نمونه‌های گیاه نیز پس از آماده‌سازی به روش استاندارد توسط دستگاه ICP-MS مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفتند. نتایج تجزیه شیمیایی نمونه‌های برنج نشان داد که میزان جیوه به طور معمول حدود 07/0 پی‌پی‌ام است و در برخی مناطق به صورت نقطه‌ای (30 درصد نمونه‌ها) غلظت تا حدود 09/0 پی‌پی‌ام می‌رسد. میزان غلظت عنصر سرب به طور میانگین 91/0 پی‌پی‌ام است که این حد نزدیک به حد مجاز است. عناصر آرسنیک، کادمیم، نیکل و روی نیز در تعداد محدودی از نمونه‌ها انحراف از میزان معمول غلظت را نشان می‌دهند. نتایج بررسی‌ها منشأ عنصر سرب را ناشی از مصرف کودشیمیایی روی در مزارع و شالیزارهای برنج تأیید می‌نماید. میزان غلظت آرسنیک در منطقه عیسی‌خندق انحراف از میزان معمول بالایی نشان می‌دهد. غلظت در عیس‌خندق 15/1 پی‌پی‌ام است که انحراف بالایی را از سطح طبیعی معرفی می‌کند. افزون بر این، غلظت عناصر کمیاب در محصولات برنج در مناطق مختلف شهرستان ساری در مقایسه با محصولات برنج در برخی از شهرهای کشورهای خارجی، همبستگی بالایی برای کروم (Cr)، کبالت (Co)، آرسنیک (As)، منیزیم (Mg)، منگنز (Mn)، سدیم (Na)، و روی (Zn) نشان می‌دهد.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
شهرزاد فریادی؛ علی علوی نائینی
چکیده
پدیده تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از بحران‌های محیط زیستی شناخته می‌شود که باعث افزایش نگرانی‌های بسیار زیادی در جوامع بشری شده‌است. با توجه به نقش پررنگ انسان‌ها در تولید گازهای گلخانه‌ای، در این مقاله با انجام مدل‌سازی برای پیش‌بینی اقلیم آتی شهر تهران بر اساس سه سناریوی خوش‌بینانه، بدبینانه و یک سناریوی نه بدبینانه و نه خوش ...
بیشتر
پدیده تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از بحران‌های محیط زیستی شناخته می‌شود که باعث افزایش نگرانی‌های بسیار زیادی در جوامع بشری شده‌است. با توجه به نقش پررنگ انسان‌ها در تولید گازهای گلخانه‌ای، در این مقاله با انجام مدل‌سازی برای پیش‌بینی اقلیم آتی شهر تهران بر اساس سه سناریوی خوش‌بینانه، بدبینانه و یک سناریوی نه بدبینانه و نه خوش بینانه، تغییرات پارامترهای جوی در بازه زمانی بین سال های 2046 تا 2065 بررسی شده است که مطابق با هر سه سناریوی محتمل، میزان بارندگی‌ها کاهش و دمای هوا افزایش خواهد یافت. همچنین در این مقاله برای مدل‌سازی تغییر‌اقلیم از نرم افزار LARS-WG استفاده گردیده است. LARS-WG ﻧﻤﻮﻧـﻪ اى از ﻣـﺪل ﻫـﺎى ﻣﻮﻟـﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎى ﻫﻮاﺷﻨﺎﺳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاى ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزى داده های آب و ﻫﻮاﻳﻰ ﺑـﺮاى زﻣـﺎن ﺣـﺎل و آﻳﻨﺪه در ﻳﻚ منطقه به کار می‌رود. سپس با توجه به نقش سوخت‌های فسیلی در تشدید این پدیده و همچنین مشخص نمودن سهم هر یک از انواع حمل‌ونقل در تولید کربن، به سیاست‌های موجود پیرامون کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی اشاره شده است. در انتها با توجه به لزوم مشارکت مردم در جنبه‌های مختلف سیاست‌گذاری‌ها اعم از رفتاری- اجتماعی و تکنولوژیکی – فنی، راهکارهای مناسب جهت کاهش تولید کربن در حوزه حمل‌ونقل ارائه شده است.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
علی علوی نائینی؛ بهرام ملک محمدی
چکیده
در این تحقیق ابتدا داده های هواشناسی در بین سال های 1993 تا 2018 مورد بررسی قرار گرفته اند و سپس با استفاده از مدل سازی تغییر اقلیم توسط نرم افزار LARS-WG، با داده های خروجی حاصل از مدل سازی در بازه زمانی سال های 2046 تا 2065 مورد مقایسه قرار گرفته اند. با توجه به بررسی های صورت گرفته، میانگین دمای کمینه و بیشینه روزانه در بازه زمانی سال های 2046 تا ...
بیشتر
در این تحقیق ابتدا داده های هواشناسی در بین سال های 1993 تا 2018 مورد بررسی قرار گرفته اند و سپس با استفاده از مدل سازی تغییر اقلیم توسط نرم افزار LARS-WG، با داده های خروجی حاصل از مدل سازی در بازه زمانی سال های 2046 تا 2065 مورد مقایسه قرار گرفته اند. با توجه به بررسی های صورت گرفته، میانگین دمای کمینه و بیشینه روزانه در بازه زمانی سال های 2046 تا 2065 می توانند روند افزایشی داشته باشند و میانگین میزان بارش روزانه نیز می تواند روند کاهشی داشته باشد. اگرچه میانگین میزان بارش های روزانه با کاهش همراه بوده است، اما تعداد نقاط حدی در میزان بارش های روزانه در دوره مدل سازی شده می تواند با افزایش همراه باشد. پس از استخراج داده های بیشینه روزانه بارش در دو دوره سالهای 1993 تا 2018 و 2046 تا 2065، بارش های متناطر با سیلاب های با دوره بازگشت های مختلف محاسبه گردیده اند. در نهایت با مقایسه میزان بارش های متناظر با سیلاب ها در این دو دوره نتیجه گیری شد که به طور میانگین میزان این بارش‌های حدی در بازه زمانی سال های 2046 تا 2065 می تواند حدود 15 درصد افزایش یابد.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
عباس فلاح؛ سروش مدبری؛ علیرضا سیاره؛ امیر علی طباخ شعبانی
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات ترافیک و آلودگی شهری بر غلظت فلزات سنگین، 40 نمونه خاک از فضاهای سبز کرج با کاربری‌های مختلف و 5 نمونه از مناطق غیرآلوده به عنوان شاهد و زمینه ژئوشیمیایی برداشت شد. نمونه‌ها پس از آماده سازی با استفاده از دستگاه OES-ICP تجزیه شیمیایی شد. تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. شاخص‌های ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات ترافیک و آلودگی شهری بر غلظت فلزات سنگین، 40 نمونه خاک از فضاهای سبز کرج با کاربری‌های مختلف و 5 نمونه از مناطق غیرآلوده به عنوان شاهد و زمینه ژئوشیمیایی برداشت شد. نمونه‌ها پس از آماده سازی با استفاده از دستگاه OES-ICP تجزیه شیمیایی شد. تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. شاخص‌های آلودگی برای عناصر مورد توجه در شهر کرج تعیین و ارتباط آنها با عناصر دیگر تعیین شدند. بررسی‌های آماری نشان داد که توزیع فلزاتی مانند کادمیم، کروم، مس، نیکل و روی در خاک‌های شهر کرج شبیه به هم بوده و اغلب در مرکز شهر کرج (محدوده باغ‌های جهانشهر و پارک خانواده) نسبت به سایر مناطق شهر بیشتر است. خاک زمین‌های کشاورزی دارای فلزات سنگین کمتری نسبت به سایر زمین‌ها (پارک‌ها و باغ‌ها) است. این یافته‌ها مطابق با نتایجی است که توسط سایر محققان در مناطق دیگر جهان گزارش شده است. آرسنیک، گوگرد و سرب توزیع متفاوتی نسبت به سایر فلزات سنگین ذکر شده دارند. مقدار میانگین عناصر روی، فسفر، نیکل، مس، کروم و کادمیم در مرکز شهر بیشتر از سایر محدوده‌های شهری است. شاخص آلودگی فلزات سنگین در خاک کرج برای عناصر مختلف به ترتیب : As>S>P>Zn>Pb>Cu>Ni, Cr>Cd است. شاخص آلودگی فلزات سنگین برای خاک کرج 75/1 بوده که در ردیف خاک‌های با آلودگی متوسط قرار دارد.
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
علیرضا عرب عامری؛ خلیل رضایی؛ مجتبی یمانی
چکیده
در ابتدا نقشه پراکنش خندق با استفاده از عملیات میدانی گسترده و تفسیر عکس‌های هوایی تهیه گردید و از تعداد 172 خندق 70 درصد (121 خندق) به منظور مدل‌سازی و 30 درصد (51 خندق) به منظور صحت‌سنجی مورد استفاده قرار گرفت. در گام بعد، برای انتخاب پارامترها، پس از شناسایی اولیه آنها، تست هم خطی با استفاده از شاخص‌های ضریب تحمل و عامل تورم واریانس بین ...
بیشتر
در ابتدا نقشه پراکنش خندق با استفاده از عملیات میدانی گسترده و تفسیر عکس‌های هوایی تهیه گردید و از تعداد 172 خندق 70 درصد (121 خندق) به منظور مدل‌سازی و 30 درصد (51 خندق) به منظور صحت‌سنجی مورد استفاده قرار گرفت. در گام بعد، برای انتخاب پارامترها، پس از شناسایی اولیه آنها، تست هم خطی با استفاده از شاخص‌های ضریب تحمل و عامل تورم واریانس بین پارامترها انجام و پارامترهایی که دارای هم‌خطی بودن به علت کاهش دقت مدل از جریان مدل‌سازی حذف شدند، در نهایت 12پارامتر به منظور مدل‌سازی انتخاب گردیدند. نتایج حاصل از تعیین اهمیت معیارها با روش شاخص آنتروپی نشان داد که پارامترهای ارتفاع، لیتولوژی و NDVI بیشترین تاثیر را در رخداد خندق‌ها داشته‌اند. به منظور صحت‌سنجی مدل از نرخ پیش بینی و نرخ موفقیت و همچنین شاخص SCAI استفاده گردید. نتایج صحت سنجی نشان داد که مدل ترکیبی با نرخ پیش‌بینی 956/0 (6/95درصد) و نرخ موفقیت 923/0 (3/92 درصد) دارای دقت پیش بینی عالی بوده و نسبت به روش‌های شاخص آنتروپی و شواهد وزن یقینی با نرخ پیش‌بینی 932/0 و 917/0 و نرخ موفقیت 911/0 و 901/0 دارای دقت بالاتری می باشد. طبق نتایج شاخص SCAI، قدرت تفکیک طبقات در مدل ترکیبی مناسب بوده است. طبق نتایج 95/28 درصد از منطقه مطالعاتی در کلاس حساسیت زیاد و خیلی‌زیاد قرار گرفته است. نتایج این پژوهش می‌تواند مورد استفاده برنامه‌ریزان کاربری اراضی در جهت توسعه فعالیت های عمرانی قرار گیرد
زمین شناسی محیط زیست و مهندسی
الهام قدیری صوفی؛ سعید سلطانی محمدی؛ مهیار یوسفی؛ علی عالی انوری
چکیده
از آنجا که فعالیت‌های معدنی بر روی کانسارهای فلزی به‌عنوان یکی از راه‌های رهاسازی و ورود عناصر خطرناکی همچون آرسنیک به محیط زیست شناخته می‌شوند؛ پرداختن به مسائل آلودگی در خاک و رسوبات آبراهه ای در پیرامون کارگاه‌های معدنی حائز اهمیت است. برای درک توزیع فضایی آلودگی آرسنیک در منطقه ساردوییه و بافت در استان کرمان، به مساحت تقریباً ...
بیشتر
از آنجا که فعالیت‌های معدنی بر روی کانسارهای فلزی به‌عنوان یکی از راه‌های رهاسازی و ورود عناصر خطرناکی همچون آرسنیک به محیط زیست شناخته می‌شوند؛ پرداختن به مسائل آلودگی در خاک و رسوبات آبراهه ای در پیرامون کارگاه‌های معدنی حائز اهمیت است. برای درک توزیع فضایی آلودگی آرسنیک در منطقه ساردوییه و بافت در استان کرمان، به مساحت تقریباً 5000 کیلومترمربع، 1804 نمونه رسوبات آبراهه ای برداشت شد و آنالیز ژئوشیمیایی برای این نمونه‌ها انجام گرفت و در نهایت غلظت عناصر مختلف از جمله آرسنیک در این نمونه‌ها به دست آمد. حد مجاز توصیه شده توسط استانداردها در خاک برای آرسنیک ppm 20 میباشد. در نتیجه نمونه‌هایی که مقدار آرسنیک در آنها از این مقدار بیشتر است؛ مناطق آلوده هستند که نیاز به بهسازی زمین دارند. اما از آنجا که تعداد نمونه‌های برداشت شده محدود است، برای تشخیص ریسک آلوده بودن مناطق از روش کریجینگ شاخص استفاده شد. در منطقه مورد مطالعه 32 اندیس شناخته شده مس وجود دارد؛ از این رو به منظور بررسی پتانسیل آلودگی آرسنیک حاصل از فعالیت های معدنی، با توجه به نقشه نهایی حاصل از به کارگیری روش کریجینگ شاخص بر روی غلظت آرسنیک موجود در دادههای رسوبات آبراهه ای، مشخص شد که در بخش شمال و شمال باختری منطقه آلودگی آرسنیک ممکن است در نتیجه فعالیت های معدنی مس پورفیری باشد اما در بخش خاوری منطقه اگر چه تراکم این اندیس ها بالاست؛ اما آلودگی خاصی دیده نشده است.
