چینه شناسی و فسیل شناسی
اعظم ماهانی پور؛ مریم افتخاری؛ سهیلا سهیلی
چکیده
به منظور بررسی رخداد غیرهوازی ابتدای آپتین، نانوفسیلهای آهکی در رسوبات بارمین پسین -آپتین پیشین سازند گرو واقع در یال جنوب غربی تاقدیس کبیرکوه در برش قلعه دره از نقطه نظر پالئواکولوژی مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار گرفت. بررسی نانوفسیلهای آهکی در این برش منجر به تشخیص 90 گونه متعلق به 43 جنس از 15 خانواده شد که از جمله جنس و گونههای ...
بیشتر
به منظور بررسی رخداد غیرهوازی ابتدای آپتین، نانوفسیلهای آهکی در رسوبات بارمین پسین -آپتین پیشین سازند گرو واقع در یال جنوب غربی تاقدیس کبیرکوه در برش قلعه دره از نقطه نظر پالئواکولوژی مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار گرفت. بررسی نانوفسیلهای آهکی در این برش منجر به تشخیص 90 گونه متعلق به 43 جنس از 15 خانواده شد که از جمله جنس و گونههای شاخص میتوان به اولین حضور گونههای Hayesites irregularis و Eprolithus floralis اشاره کرد. بر این اساس محدوده تحت بررسی شامل قسمتهای انتهایی زیستزون CC6/NC5 تا قسمتهای ابتدایی زیستزون CC7/NC7A است. اولین حضور گونه H. irregularis شاخص مرز بارمین- آپتین و تفکیک کننده زیستزونهای CC6/NC5E از CC7/NC6 است. بررسی آماری تجمع نانوفسیلهای آهکی محدوده مورد مطالعه بیانگر ثبت افت نانوکونیدی (Nannoconid decline) در مرز بارمین- آپتین و آپتین پیشین و بحران نانوکونیدی (Nannoconid crisis) در زون CC7a/NC6B میباشد. بحران نانوکونیدی یکی از شاخصهای اصلی رخداد غیرهوازی اقیانوسی ابتدای آپتین است که از نقاط مختلف دنیا از جمله غرب تتیس، حوضه دریای شمال و اقیانوسهای اطلس و آرام در بازه زمانی آپتین پیشین وزون NC6 از زیستزونهای نانوفسیلی گزارش شده و در این مطالعه در رسوبات آپتین پیشین سازند گرو ثبت شده است.
مصطفی مرادی؛ سیدرضا موسوی حرمی؛ اسداله محبوبی؛ محمد خانه باد؛ علی غبیشاوی
چکیده
سازند آسماری سنگ مخزن اصلی میدان نفتی آغاجاری بوده که از حدود 400 متر سنگ آهک، دولومیت و میان لایه های ماسه سنگی تشکیل شده است. مطالعه 1200 متر مغزه حفاری، 2800 برش میکروسکوپی، 12 آنالیز توسط میکروسکوپ الکترونی و 125 آزمایش معمولی مغزه های حفاری در پنج چاه مغزه دار این میدان نشان می دهد، سازند آسماری تحت تاثیر فرایندهای دیاژنزی مختلف شامل ...
بیشتر
سازند آسماری سنگ مخزن اصلی میدان نفتی آغاجاری بوده که از حدود 400 متر سنگ آهک، دولومیت و میان لایه های ماسه سنگی تشکیل شده است. مطالعه 1200 متر مغزه حفاری، 2800 برش میکروسکوپی، 12 آنالیز توسط میکروسکوپ الکترونی و 125 آزمایش معمولی مغزه های حفاری در پنج چاه مغزه دار این میدان نشان می دهد، سازند آسماری تحت تاثیر فرایندهای دیاژنزی مختلف شامل میکریتی شدن، فشردگی، سیمانی شدن، ایجاد شکستگی، انحلال و دولومیتی شدن قرار گرفته است. بعضی از این فرایندها (مثل انحلال، دولومیتی شدن و شکستگی) تاثیر سازنده بر کیفیت مخزنی داشته و باعث ایجاد طیف وسیعی از انواع تخلخل شامل تخلخل های حفره ای، بین بلوری و کانالی در قسمت های بالایی سازند آسماری شده اند. فرایندهای دیاژنزی مخرب (مانند میکریتی شدن، فشردگی و سیمانی شدن) سبب تخریب فضاهای خالی شده و قسمت های پایینی سازند آسماری (بویژه زون پنج) را به واحدهای غیر مخزنی تبدیل کرده اند. موقعیت داده های تخلخل و تراوایی بر روی دیاگرام لوسیا نشان می دهد، ماسه-سنگ ها و کربنات های دارای تخلخل بین دانه ای کیفیت مخزنی بسیار خوبی دارند و همواره در بالای رده های سه گانه این نمودار قرار می گیرند. نمونه های دارای شکستگی عمدتا در بالای رده 1 نمودار قرار می گیرند که نشان می دهد شکستگی ها تغییر چندانی در تخلخل ایجاد نکرده، اما باعث افزایش چشمگیر تراوایی
آناهیتا یاوری؛ محمد قویدل سیوکی؛ محمودرضا مجیدیفرد؛ سیدحمید وزیری
چکیده
سازند کژدمی در تنگ ماغر در شمال باختر شهرستان بهبهان (حوضه زاگرس)، به خوبی بیرون زده و قابل دسترسی است. این سازند در ناحیه مورد مطالعه 344 متر ستبرا دارد که از تناوب شیلهای خاکستری با آهکهای نازکلایه کرم رنگ تا قهوهای تشکیل شده است. در این ناحیه سازند کژدمی با ناهمسازی فرسایشی روی سازند داریان و بهطور همساز زیر سازند سروک جای ...
بیشتر
سازند کژدمی در تنگ ماغر در شمال باختر شهرستان بهبهان (حوضه زاگرس)، به خوبی بیرون زده و قابل دسترسی است. این سازند در ناحیه مورد مطالعه 344 متر ستبرا دارد که از تناوب شیلهای خاکستری با آهکهای نازکلایه کرم رنگ تا قهوهای تشکیل شده است. در این ناحیه سازند کژدمی با ناهمسازی فرسایشی روی سازند داریان و بهطور همساز زیر سازند سروک جای میگیرد. در این مطالعه 220 نمونه دارای آمونیت تهیه شد که 5 متر از بخش بالایی سازند داریان و همه ستبرای (344متر) سازند کژدمی را دربر میگیرد. روی هم رفته 15 جنس و 21 گونه متعلق به 6 خانواده به شرح زیر در این مطالعه شناسایی شد : Douvilleiceras sp., Douvilleiceras cf. mammillatum, Epicheloniceras subnodosocostum– buxtorfi, Hypacanthoplites cf. elegnas, Acanthohoplites cf. aschiltaensis, Nolaniceras nolani, Parahoplites cf. melchioris, Venezoliceras sp., Venezoliceras cf. venezolanum, Mirapelia cf. buarquianum, Mirapelia sp., Oxytropidoceras carbonarium, Oxytropidoceras cf. roissyanum, Hysteroceras cf. orbignyi, Hysteroceras sp., Tonohamites cf. aequicingulatus, Mortoniceras sp., Mortoniceras aff. inflatum, Dufrenoyia sp., Hemiptychoceras cf. gaultinum, Scaphites sp. همه جنسها و گونههای یاد شده به جز Scaphites sp. و Hemiptychoceras cf. gaultinum در مطالعات پیشین از این سازند گزارش شدهاند. بر پایه انتشار چینهشناسی گونههای مختلف آمونیت، 11 زیستزون در این سازند شناسایی شد که زمان آپتین پیشین را برای بخش بالایی سازند داریان و آپسین پسین تا آلبین پسین را برای سازند کژدمی پیشنهاد میکند. بنابراین به نظر میرسد که یک نبود چینهشناسی میان سازندهای داریان و کژدمی وجود دارد که آپسین میانی را دربر میگیرد.
الهه زارعی؛ ابراهیم قاسمینژاد؛ افسانه دهبزرگی
چکیده
سازند گورپی به ستبرای ۲۱۳ متر در برش کاور و ۱۵۸ متر در برش فرهادآباد در جنوب استان ایلام، متشکل از مارن با میانلایههای مارن آهکی و دارای دو عضو آهکی لوفا و امام حسن به سن کمپانین میانی تا پالئوسن پسین برای بررسیهای دقیق اقلیم دیرینه حاکم در زمان رسوبگذاری انتخاب و مطالعه شد. به این منظور از چگونگی نسبت روزنبران حساس به شرایط ...
بیشتر
سازند گورپی به ستبرای ۲۱۳ متر در برش کاور و ۱۵۸ متر در برش فرهادآباد در جنوب استان ایلام، متشکل از مارن با میانلایههای مارن آهکی و دارای دو عضو آهکی لوفا و امام حسن به سن کمپانین میانی تا پالئوسن پسین برای بررسیهای دقیق اقلیم دیرینه حاکم در زمان رسوبگذاری انتخاب و مطالعه شد. به این منظور از چگونگی نسبت روزنبران حساس به شرایط اکولوژیکی (e.s/e.g) به انواع غیر حساس، داینوسیستهای شاخص دما و گردههای گیاهی استفاده شد. این بررسیها آبوهوای گرم و مرطوب با دو مرحله کاهش ناگهانی دما (در ابتدای ماستریختین و دانین) را تأیید میکند که با تغییرات ثبت شده با دیگر نقاط دنیا نیز همخوانی دارد.
ایرج مغفوری مقدم
چکیده
خاستگاه رسوبی و بومشناسی دیرینه بسترهای دارای رودیست خرمآباد در سه برش تنگ شبیخون چمسنگر (سازند تاربور) و پیرشمسالدین (بخش بالایی سازند امیران) مورد مطالعه قرار گرفتهاند. برشهای تنگ شبیخون و چمسنگر مربوط به زیرپهنه زاگرس رورانده و برش پیرشمسالدین مربوط به زیر پهنه لرستان هستند. محتویات فسیلی سه برش نشاندهنده سن ...
بیشتر
خاستگاه رسوبی و بومشناسی دیرینه بسترهای دارای رودیست خرمآباد در سه برش تنگ شبیخون چمسنگر (سازند تاربور) و پیرشمسالدین (بخش بالایی سازند امیران) مورد مطالعه قرار گرفتهاند. برشهای تنگ شبیخون و چمسنگر مربوط به زیرپهنه زاگرس رورانده و برش پیرشمسالدین مربوط به زیر پهنه لرستان هستند. محتویات فسیلی سه برش نشاندهنده سن کرتاسه پسین (ماستریختین میانی تا پسین) بوده که معادل زون زیستی Omphalocyclus- Loftusia Assemblage Zone است. مطالعات سنگنگاری روی نهشتههای کربناته این سه برش نشان میدهند که سازند تاربور و بخش بالایی سازند امیران از 9 ریزرخساره مربوط به سه کمربند دریای باز سد و دریای نیمهمحصور تشکیل شدهاند که بر پایه خاستگاههای رسوبی معرفی شده برای رودیستها مربوط به دو پهنه همتافتهای حاشیه شلف باز زاویه کم (سازند تاربور) و همتافتهای حاشیه حوضههای شلف داخلی پیشرونده (بخش بالایی سازند امیران) هستند. احتمالاً گسل سفیدکوه جدا کننده این دو محیط بوده است. در سازتد تاربور در برش تنگ شبیخون و بخش بالای سازند امیران به علت ورود مواد آواری و بالا رفتن مواد مغذی و ایجاد شرایط یوتروفی، فراوانی روزنبران آگلوتین افزایش یافته است. ولی در برش چمسنگر به علت شرایط الیگوتروفیک، روزنبران هیالین بیشتر بودهاند. انتشار روزنبران و جلبکها نشان میدهد که همه نهشتههای سازند تاربور در بخش نورانی، ولی بخشهایی از نهشتههای کربناته سازند امیران در بخش غیر نورانی انباشته شدهاند.
چینه شناسی و فسیل شناسی
سعیده سنماری
چکیده
در این مطالعه نانوفسیلهای آهکی سازند گورپی در برش کلچنار در شمال باختر ایذه بررسی شده است. در این برش سازند گورپی از مارن، مارن شیلی و سنگآهک مارنی تشکیل شده است. به منظور معرفی گونه های شاخص، تجمعات فسیلی همراه و زیست زون ها، 150 نمونه اسلاید از سازند گورپی مطالعه شد که در نتیجه به تشخیص12 زیست زون انجامید. در این مطالعه 61 گونه ...
بیشتر
در این مطالعه نانوفسیلهای آهکی سازند گورپی در برش کلچنار در شمال باختر ایذه بررسی شده است. در این برش سازند گورپی از مارن، مارن شیلی و سنگآهک مارنی تشکیل شده است. به منظور معرفی گونه های شاخص، تجمعات فسیلی همراه و زیست زون ها، 150 نمونه اسلاید از سازند گورپی مطالعه شد که در نتیجه به تشخیص12 زیست زون انجامید. در این مطالعه 61 گونه و 35 جنس از نانوفسیل های آهکی شناسایی شد. بر پایه زیست زون های به دست آمده، بازه زمانی سازند گورپی در برش مورد مطالعه از اواخر کامپانین (late Campanian) تا پالئوسن پسین (Late Selandian) و مرز کرتاسه- پالئوژن پیوسته پیشنهاد می شود. این بازه با زیست زون های CC21-CC26 از زونبندی(Sissingh (1977 و زونهای NP1-NP6 از زون بندی (Martini (1971 همخوانی دارد.
مهین محمدی؛ حسن امیری بختیار؛ فردین امرایی
چکیده
این مطالعه با هدف مقایسه زیستچینهنگاری سازند آسماری در ناحیه لرستان (لرستان مرکزی) در برشهای تاقدیس ماله کوه و تاقدیس امیران انجام شده است. بررسی چینهنگاری سازند آسماری بر پایه روزنبران کفزی در برش مالهکوه سبب شناسایی 26 گونه و 16 جنس شد. بر پایه پراکندگی این روزنبران و زونبندی Laursen et al. (2009) دو زیستزون Borelis melo curdica ...
بیشتر
این مطالعه با هدف مقایسه زیستچینهنگاری سازند آسماری در ناحیه لرستان (لرستان مرکزی) در برشهای تاقدیس ماله کوه و تاقدیس امیران انجام شده است. بررسی چینهنگاری سازند آسماری بر پایه روزنبران کفزی در برش مالهکوه سبب شناسایی 26 گونه و 16 جنس شد. بر پایه پراکندگی این روزنبران و زونبندی Laursen et al. (2009) دو زیستزون Borelis melo curdica – Borelis melo melo؛Miogypsina – Elphidium sp. 14 – Peneroplis farsenensis به سن آکیتانین- بوردیگالین معرفی شد. بر این اساس سن سازند آسماری در این برش از شروع آکیتانین تا انتهای بوردیگالین است. در برش یال شمالی تاقدیس امیران، از شناسایی 27 گونه و 20 جنس، زیستزونBorelis melo curdica – Borelis melo melo در محدوده زمانی بوردیگالین ارائه شد. بر پایه این مطالعه، آغاز تشکیل سازند آسماری در برش ماله کوه (با ستبرای310 متر) قدیمیتر از برش امیران (با ستبرای 162 متر) بوده است. در حالی که زیستزونهای ارائه شده بیانگر همزمانی بخش پایانی سازند آسماری در این دو برش است. در هر دو برش سازند آسماری با ناپیوستگی فرسایشی روی سازند شهبازان قرار گرفته و مرز بالایی آن با سازند گچساران در هر دو برش مالهکوه و امیران بهصورت ناپیوستگی موازی و آشکار است.
الهه زارعی؛ ابراهیم قاسمی نژاد
چکیده
به منظور بررسی تغییرات سطح آب در طی انبایش سازند گورپی، محتوای موادآلی این سازند، در برش فرهاد آباد واقع در باختر درهشهر مورد مطالعه قرارگرفت. به همین منظور، در این مطالعه دادههای ژئوشیمیایی همچون کربن آلی(TOC)، کربن غیر آلی (TIC)، آلکانهای نرمال اشباع (نسبت انواع آلکانهای نرمال با زنجیره کربنی کوتاه، متوسط و بلند به جمع ...
بیشتر
به منظور بررسی تغییرات سطح آب در طی انبایش سازند گورپی، محتوای موادآلی این سازند، در برش فرهاد آباد واقع در باختر درهشهر مورد مطالعه قرارگرفت. به همین منظور، در این مطالعه دادههای ژئوشیمیایی همچون کربن آلی(TOC)، کربن غیر آلی (TIC)، آلکانهای نرمال اشباع (نسبت انواع آلکانهای نرمال با زنجیره کربنی کوتاه، متوسط و بلند به جمع آلکانهای نرمال، نسبت CPI و نسبت آلکانهای نرمال nC17 به C27)، نسبت پریستان به فیتان(Pr/Ph)، پریستان به آلکان نرمال nC17 (Pr/nC17) و فیتان به آلکان نرمال C18 (Ph/nC18) و دادههای پالینوفاسیسی (نسبت سه گروه اصلی از عناصر پالینولوژیکی و فاکتورهای وابسته به این سه گروه) استفاده شد. پارامترهای ژئوشیمیایی تطابق خوبی را با دادههای پالینوفاسیسی در خصوص تغییرات سطح آب نشان میدهند. فراوانی حداکثری میزان پالینوماسرالهای خشکی، نسبت بالایی از TAR(>1) و(>1) CPI، چیرگی آلکانهای نرمال با زنجیره بلند، کاهش نسبت C17/C27 و بالا بودن نسبت>1 Pr/Ph شرایط پسروی و کاهش سطح آب را در قاعده سازند گورپی، عضو آهکی لوفا، انتهای بخش آهکی امامحسن و در مرز کرتاسه- ترشیری نشان میدهد. در مقابل، افزایش پالینومرفهای دریایی به همراه فراوانی مواد آمورف شفاف و چیرگی آلکانهای نرمال با زنجیره کوتاه و نسبت بالای C17/C27 و نسبت پایین Pr/Ph میتواند نشاندهنده افزایش سطح آب باشد. بیشینه بالا آمدگی سطح آب در سازند گورپی در انتهای زیستزون Globotruncanita stuartiformis ، قاعده بخش آهکی امامحسن و انتهای زیستزون Contusotruncana contusa و قاعده شیلهای ارغوانی سازند پابده شناسایی شد. این بیشینه بالاآمدگی سطح آب (MFS)منطبق با بالاآمدگی سطح آب(70 Ma MFS K175 و 68 Ma MFS K180 و 58 Ma Pg10) در کشورهای عربی است. چیرگی مواد آمورف شفاف به همراه آلکانهای نرمال unimodal زوج کربنی در بیشتر نمونههای سازند گورپی نشاندهنده محیط دریایی باز است. مقایسه منحنی تغییرات نسبی سطح آب ترسیم شده بر اساس دادههای پالینوفاسیس و ژئوشیمی آلی با منحنی ائوستازی ارائه شده توسط Haq et al. (1988) نشان از تأثیرپذیری نهشتههای سازند گورپی در منطقه مورد مطالعه از تغییرات ائوستازی جهانی است.