فضیلت یوسفی؛ محمود صادقیان؛ سحر سمیاری؛ حبیب الله قاسمی
چکیده
در منطقه احمدآباد خارتوران واقع در 175 کیلومتری جنوبشرق شاهرود، تعداد قابل توجّهی گنبد آداکیتی رخنمون دارند که به درون واحدهای آتشفشانی - رسوبی پالئوسن- ائوسن نفوذ کردهاند. ترکیب سنگشناختی این گنبدها شامل آندزیت، تراکیآندزیت، تراکیداسیتی و داسیت است. پیروکسن (اوژیت)، هورنبلند سبز و پلاژیوکلاز بارزترین کانیهای مافیک ...
بیشتر
در منطقه احمدآباد خارتوران واقع در 175 کیلومتری جنوبشرق شاهرود، تعداد قابل توجّهی گنبد آداکیتی رخنمون دارند که به درون واحدهای آتشفشانی - رسوبی پالئوسن- ائوسن نفوذ کردهاند. ترکیب سنگشناختی این گنبدها شامل آندزیت، تراکیآندزیت، تراکیداسیتی و داسیت است. پیروکسن (اوژیت)، هورنبلند سبز و پلاژیوکلاز بارزترین کانیهای مافیک و فلسیک سازنده این سنگها هستند. با توجه به میزان HREE پایین و LREE بالا به همراه سایر ویژگیها از جمله SiO2 (91/58 تا41/63 درصد)، Na2O بیش از 3 درصد، Al2O3 بیش از 16 درصد،Yb پایین تر از 8/1 پیپیام، Y کمتر از 18 پیپیام و نسبت Na2O K2O / (98/0 تا 3/2 درصد)، این سنگها در گروه آداکیتهای پر سیلیس قرار میگیرند. غنی شدگی از عناصر LREE نسبت به HREE، تهیشدگی از Nb و Ti و تمرکز بالای Rb، Ba، K و Th بیانگر آلایش پوستهای ماگمای سازنده سنگهای آداکیتی مورد نظر میباشد. آنکلاوهایی با ابعاد و ترکیب متفاوت در این گنبدها دیده میشوند که شواهدی از اختلاط ماگمایی و آغشتگی با پوسته قارهای هستند. مجموعه شواهد سنگشناختی و ژئوشیمیایی نشان میدهند که ماگمای سازنده این سنگها از ذوب ورقه اقیانوسی فرورانشیافته و دگرگون شده نئوتتیس (شاخه سبزوار – درونه) در شرایط دما – فشار رخساره آمفیبولیت سرچشمه گرفتهاند.
علیرضا جوانشیر؛ ابراهیم راستاد؛ احمدرضا ربانی
چکیده
کانسار روی- سرب (مولیبدن) احمدآباد در بلوک پشتبادام از پهنة ایران مرکزی و در کمربند کانهزایی روی و سرب کوهبنان- بهاباد قرار دارد.این کانسار با ژئومتری عدسی شکل، همروند با لایهبندی و گاه رگهای و به گونة چینهکران محدود به واحد دولومیتی سازند شُتری (تریاس میانی) است. نتایج تجزیة نمونهها، میانگین روی را 9 درصد، میزان میانگین ...
بیشتر
کانسار روی- سرب (مولیبدن) احمدآباد در بلوک پشتبادام از پهنة ایران مرکزی و در کمربند کانهزایی روی و سرب کوهبنان- بهاباد قرار دارد.این کانسار با ژئومتری عدسی شکل، همروند با لایهبندی و گاه رگهای و به گونة چینهکران محدود به واحد دولومیتی سازند شُتری (تریاس میانی) است. نتایج تجزیة نمونهها، میانگین روی را 9 درصد، میزان میانگین سرب را 5 درصد و میانگین مولیبدن را 7/0 درصد نشان داده است. مطالعة مقاطع سنگچینهشناسی نشان میدهد که کانهزایی در یک موقعیت چینهای خاص و در ارتباط با رخسارههای رسوبی ویژه، از جمله رخسارههای ائواسپارایت دولومیتی،گرینستون ائوییدی و دولوسپارایت رخ داده است. بافت و ساخت کانهها، شامل لامینه، دانهپراکنده، فضاپرکن، تودهای، برشی، رگه- رگچهای، استیلولیت و جانشینی است. وجود بافتهایی از کانه از قبیل لامینه، دانهپراکنده و استیلولیت که در ارتباط با رخسارة گرینستون ائوییدی میباشند، بیانگر تشکیل کانهها در مراحل دیاژنز و در یک محیط سدی است. به دلیل تأثیر عملکرد گسلها، و ایجاد ساختارهای فرازمین- فروزمین و تأثیر شدید فرایندهای سوپرژن در منطقه، کانهها بهطور عمده به صورت غیرسولفیدی (همیمورفیت، سروسیت و وُلفنیت) و به مقدار کمتر سولفیدی همچون گالن، اسفالریت، ورتزیت و پیریت دیده میشوند. کانیهای فلوریت، سلستیت و ژیپس نیز به طور فرعی حضور دارند. نبود مس و نقره از ویژگیهای مهم و قابل ذکر این کانسار است. ویژگیهایی همچون سنگ درونگیر کربناتی با سن تریاس، ساخت و بافت دانه پراکنده و لامینه، ژئومتری عدسیشکل و همروند با لایهبندی، برتری روی به سرب، نبود تودههای آذرین، نبود کانهزایی مس و نقره در کانسار احمدآباد، همگی نشانگر آن است که این کانسار در شرایطی مشابه با کانسار روی و سرب تیپ بلایبرگ(Bleiberg) در آلپ اتریش تشکیل شده است. وجود شواهد مشابه در دو کانسار احمدآباد (ایران) و بلایبرگ از جمله حضور وُلفنیت به همراه روی و سرب در کانسنگهای تریاس و شواهد ساختی و بافتی سبب شده تا کانسار احمدآباد با نگرشی نو با این رده جهانی از کانسارهای روی و سرب (کانسارهای تیپ آلپی) مورد مقایسه قرار گیرد.