چینه شناسی و فسیل شناسی
زهرا خواجه جواران؛ غلامرضا قدمی؛ محمد پوستی؛ عباس مرادیان شهر بابکی؛ بهروز کریمی
چکیده
آندزیتهای اطراف آتشفشان مساحیم در شمال شهربابک در پهنه ایران مرکزی و در کمربند ارومیه–دختر واقع شده است. اغلب دارای بافت پورفیریاند و کانیهای اصلی آنها پلاژیوکلاز (آندزین تا لابرادوریت)، پیروکسن (اوژیت) و آمفیبول (چرماکیت و مگنزیوهورنبلند) است. این سنگها مربوط به سری ماگمایی کالک آلکالن و در محیط کمان آتشفشانی تشکیل ...
بیشتر
آندزیتهای اطراف آتشفشان مساحیم در شمال شهربابک در پهنه ایران مرکزی و در کمربند ارومیه–دختر واقع شده است. اغلب دارای بافت پورفیریاند و کانیهای اصلی آنها پلاژیوکلاز (آندزین تا لابرادوریت)، پیروکسن (اوژیت) و آمفیبول (چرماکیت و مگنزیوهورنبلند) است. این سنگها مربوط به سری ماگمایی کالک آلکالن و در محیط کمان آتشفشانی تشکیل شده اند. براساس بررسی های ژئوشیمیایی، از لحاظ LREE در مقایسه با HREE غنیشدگی دارند. نبود بیهنجاری مشخص Eu در الگوی عناصر نادر خاکی، نشان دهنده شرایط اکسایش ماگما طی تبلور است. بررسی شیمیایی کانیهای کلینوپیروکسن نشان میدهد که دارای ترکیب اوژیت بوده و ماگمایی که این کلینوپیروکسنها از آن تشکیل شدهاند در حدود 10 درصد آب داشته است. میزان آهن سه ظرفیتی کلینوپیروکسنها نشان دهنده میزان بالای اکسیژن در ماگماست. مطالعات زمین دما- فشارسنجی کلینوپیروکسنها گویای آن است که میزان فشار تبلور کلینوپیروکسنها حدود 10-6 کیلوبار و در گستره دمایی 900-1100 درجه سانتیگراد متبلور شدهاند. کلینوپیروکسنهای بررسی شده متعلق به سری کالک آلکالن کوهزایی میباشند. دمای به دست آمده از تبلور بلورهای پلاژیوکلاز در حدود 650 تا 750 درجه سانتیگراد می باشد. بر اساس مطالعه حاضر، سنگهای منطقه احتمالا حاصل فرورانش سنگکره اقیانوسی نئوتتیس به زیر پهنه سنندج-سیرجان، در زمان ائوسن و در محیط کمان آتشفشانی است.
سنگ شناسی
مرضیه اباذری؛ سیدسعید محمدی؛ ملیحه نخعی
چکیده
منطقه عباسآباد در شمال خاور سربیشه، در بخش شمالی زمیندرز سیستان و در استان خراسان جنوبی واقع شده است. در این منطقه سنگ-های آتشفشانی ترشیری با ترکیب حدواسط تا اسیدی شامل آندزیت بازالتی، آندزیت و داسیت رخنمون دارند. کانیهای تشکیلدهنده در سنگهای آندزیت بازالتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین، در آندزیتها شامل پلاژیوکلاز، ...
بیشتر
منطقه عباسآباد در شمال خاور سربیشه، در بخش شمالی زمیندرز سیستان و در استان خراسان جنوبی واقع شده است. در این منطقه سنگ-های آتشفشانی ترشیری با ترکیب حدواسط تا اسیدی شامل آندزیت بازالتی، آندزیت و داسیت رخنمون دارند. کانیهای تشکیلدهنده در سنگهای آندزیت بازالتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین، در آندزیتها شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند، پیروکسن و در داسیتها شامل پلاژیوکلاز، کوارتز، بیوتیت و هورنبلند هستند. سنگهای مورد مطالعه دارای ماهیت کالکآلکالن پتاسیم متوسط تا بالا میباشند. اغلب نمونهها غنیشدگی در (K, Rb, Sr, Cs) LILEs (به استثنای (Ba نسبت به HFSEs (Y, P, Ti, Ta, Nb) را نشان میدهند که بیانگر وابستگی این سنگها به محیط فرورانش و حاشیه قارهای فعال میباشد. مقادیر نسبتا پایین (La/Yb)N )67/7 تا 48/13) و Dy/Yb (کمتر از 2) در گدازههای عباسآباد، نشاندهنده رخداد ذوب بخشی گوشته در منطقه انتقالی ذوب بخشی اسپینل-گارنت لرزولیت است. بر اساس غلظت عناصر کمیاب Ce، Yb و Sm، ماگما از عمق حدود 95 تا 105 کیلومتری منشاء گرفته است.
سنگ شناسی
مریم کوچی؛ سیدسعید محمدی؛ ملیحه نخعی
چکیده
در شمالشرق سربیشه در استان خراسان جنوبی، رخنمونهایی از سنگهای گدازهای وجود دارد که از نظر تقسیمات زمینشناسی در بخش شرقی بلوک لوت قرار گرفتهاند. ترکیب سنگشناختی مجموعه بررسیشده شامل آندزیت (پیروکسن آندزیت، آندزیت، تراکی آندزیت)، داسیت و ریولیت است. بافتهای غالب در این سنگها، پورفیری با خمیره میکرولیتی شیشهای، گلومروپورفیری، ...
بیشتر
در شمالشرق سربیشه در استان خراسان جنوبی، رخنمونهایی از سنگهای گدازهای وجود دارد که از نظر تقسیمات زمینشناسی در بخش شرقی بلوک لوت قرار گرفتهاند. ترکیب سنگشناختی مجموعه بررسیشده شامل آندزیت (پیروکسن آندزیت، آندزیت، تراکی آندزیت)، داسیت و ریولیت است. بافتهای غالب در این سنگها، پورفیری با خمیره میکرولیتی شیشهای، گلومروپورفیری، پوئیکلیتیک و حفرهای هستند. کانیهای تشکیلدهنده سنگهای آندزیتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و آمفیبول همراه مقادیرکم بیوتیت و سانیدین و در ریولیت و داسیت شامل کوارتز، سانیدین، پلاژیوکلاز، آمفیبول و بیوتیت هستند. بافتهای غیرتعادلی نظیر منطقهبندی شیمیایی، بافت غربالی، حاشیههای گردشده و خلیجی در درشت بلورهای این سنگها مشاهده میشود. نتایج بررسیهای ژئوشیمیایی نشان میدهد که این گدازهها به سری ماگمایی کالکآلکالن پتاسیم بالا تا متوسط تعلق دارند. غنیشدگی از LREE وLILE ، تهیشدگی از HREE و HFSE همراه بیهنجاری منفی عناصری نظیرTi ، Nb وP در این سنگها حاکی از ماگماتیسم کمان آتشفشانی حاشیه فعال قاره است. براساس نمودارهای تمایز زمینساختی نیز محیط تکتونیکی گدازههای منطقه زولسک با پهنه فرورانش و حاشیه فعال قارهای مرتبط است. نسبت پایینDy/Yb (کمتر از2) در گدازههای بررسی شده، بیانگر منشأ گوشته اسپینل لرزولیتی برای ماگما میباشد.
آزاده بهاروندی؛ سیدسعید محمدی؛ ملیحه نخعی
چکیده
در منطقه بشگز در 50 کیلومتری شمال باختر سربیشه و در حاشیه خاوری بلوک لوت، واحدهای گدازهای ترشیری با ترکیب آندزیت بازالتی، آندزیت و داسیت رخنمون دارند. بافت چیره این سنگها، پورفیری با زمینه میکرولیتی- شیشهای، گلومروپورفیری و حفرهای است. کانیهای اصلی در گدازههای ...
بیشتر
در منطقه بشگز در 50 کیلومتری شمال باختر سربیشه و در حاشیه خاوری بلوک لوت، واحدهای گدازهای ترشیری با ترکیب آندزیت بازالتی، آندزیت و داسیت رخنمون دارند. بافت چیره این سنگها، پورفیری با زمینه میکرولیتی- شیشهای، گلومروپورفیری و حفرهای است. کانیهای اصلی در گدازههای آندزیتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن، آمفیبول، بیوتیت و در داسیتها شامل پلاژیوکلاز، کواتز، آمفیبول و بیوتیت هستند. بررسیهای ژئوشیمیایی نشان میدهد که این سنگها، ماهیت کالکآلکالن پتاسیم متوسط تا بالا دارند. غنیشدگی Sr، Zr، Cs، Th، K، تهیشدگی Nb، Ti، P، Ba و غنیشدگی LREE نسبت به HREE در نمونههای بررسی شده، بیانگر شکلگیری آنها در محیط وابسته به فرورانش و حاشیه فعال قارهای است. بر پایه نمودار نسبتهای عناصر کمیاب، سنگهای آتشفشانی منطقه بشگز در گستره کمانهای آتشفشانی جوان یا مراحل آغازین فرورانش واقع شدهاند. میزان Mg# در سنگهای آتشفشانی منطقه بشگز بهطور میانگین حدود 48 است که بیانگر نقش اجزای گوشتهای در تشکیل آنهاست. نسبت پایین Sm/Yb (کمتر از 5/2) در گدازههای بررسی شده، بیانگر نبود گارنت در منشأ است. نسبت پایین Zr/Ba (میانگین34/0) و نسبت La/Nb بالا (19/3-22/2) در گدازههای منطقه مورد مطالعه، نشاندهنده خاستگاه گوشته سنگکرهای است. نمودارهای نسبت MREE/HREE، نشان از این دارد که گدازههای منطقه بشگز در قلمرو رخساره اسپینل لرزولیت فلوگوپیتدار جای میگیرند. نسبت پایین Ba/Rb (20<) و نسبت بالای Rb/Sr (1/0>)، حضور فلوگوپیت را در منشأ تایید میکند. الگوی یکنواخت عناصر خاکی کمیاب و مقادیر متوسط LaN/LuN (14-8) در سنگهای حدواسط و اسیدی بشگز، بیانگر ارتباط ژنتیکی آنهاست.
سید ضیا حسینی؛ محسن آروین
چکیده
فعالیت آتشفشانی نئوژن تلقربان-چاهبرشک (شمال شهربابک) بهصورت جریان وگنبد گدازهای داسیتی و آندزیتی رخنمون دارد و از دید سنگنگاری شامل درشتبلورهای پلاژیوکلاز، هورنبلند و گاه بیوتیت و کوارتز در قالب بافت پورفیری و هیالوپلیتیک است. اپاسیته شدن هورنبلند و بیوتیت به همراه منطقهبندی و بافت غربالی در درشتبلورهای پلاژیوکلازها ...
بیشتر
فعالیت آتشفشانی نئوژن تلقربان-چاهبرشک (شمال شهربابک) بهصورت جریان وگنبد گدازهای داسیتی و آندزیتی رخنمون دارد و از دید سنگنگاری شامل درشتبلورهای پلاژیوکلاز، هورنبلند و گاه بیوتیت و کوارتز در قالب بافت پورفیری و هیالوپلیتیک است. اپاسیته شدن هورنبلند و بیوتیت به همراه منطقهبندی و بافت غربالی در درشتبلورهای پلاژیوکلازها از نشانههای شرایط نبود تعادل ماگمایی در هنگام سرد شدن به شمار میروند. دادههای ژئوشیمیایی و نمودارهای سنگشناختی ماهیت ماگمایی کالکآلکالن با پتاسیم متوسط آنها را نشان میدهد. غنیشدگی از عناصرLILE و تهیشدگی از عناصر با شدت یونی بالا HFSE (مانند Ta، Nb و Ti) اشاره به ارتباط فعالیتهای آتشفشانی نئوژن تلقربان- چاهبرشک با محیط فرورانش دارد. همچنین مقادیر Al2O3>16، Sr/Y>80 و الگوی عناصر کمیاب بهنجار شده با کندریت، همانندی زیاد آنها را با آداکیتها نمایان میکند. ویژگیهای ژئوشیمیایی متمایز مانند Rb/Sr80، Yb18 و Y
علی عابدینی
چکیده
منطقه بصیرآباد (شمال خاور اهر، استان آذربایجان شرقی) بخشی از پهنه ماگمایی سنوزوییک اهر- ارسباران در شمال باختر ایران است. نفوذ سنگهای آذرین گرانیتی و گرانودیوریتی به سن الیگوسن به درون سنگهای آتشفشانی ائوسن (آندزیت، تراکیآندزیت، آندزی- بازالت و بازالت) سبب رخداد کانیسازی فلزی به همراه گسترش پهنههای دگرسانی گستردهای ...
بیشتر
منطقه بصیرآباد (شمال خاور اهر، استان آذربایجان شرقی) بخشی از پهنه ماگمایی سنوزوییک اهر- ارسباران در شمال باختر ایران است. نفوذ سنگهای آذرین گرانیتی و گرانودیوریتی به سن الیگوسن به درون سنگهای آتشفشانی ائوسن (آندزیت، تراکیآندزیت، آندزی- بازالت و بازالت) سبب رخداد کانیسازی فلزی به همراه گسترش پهنههای دگرسانی گستردهای در این منطقه شده است. بررسیهای کانیشناسی نشان میدهند که این پهنهها شامل دگرسانیهای سیلیسی (کوارتز)، آرژیلیک حد واسط و پیشرفته (کائولینیت، اسمکتیت، کوارتز و آلونیت)، و پروپیلیتیک (کلریت، اپیدوت، آلبیت وکلسیت) هستند. کانسنگهای درونزاد در رگهها و رگچههای پهنه دگرسانی سیلیسی شامل پیریت، کالکوپیریت و گالن هستند که توسط کوولیت، کانیهای کربناتی مس (مالاکیت و آزوریت) و اکسیدها و هیدرواکسیدهای آهن (گوتیت، لیمونیت و هماتیت) با منشأ برونزاد همراهی میشوند. الگوهای توزیع REEs بهنجار شده با کندریت تفریق و غنیشدگی LREEs نسبت به HREEs و رخداد بیهنجاریهای منفی متغیر Eu در همه پهنههای دگرسانی را نمایش میدهند. محاسبات تعادل جرم عناصر با استفاده از روش ایزوکون نشان میدهند که پهنههای دگرسانی سیلیسی و آرژیلیک حد واسط در طی توسعه و تکوین خود به ترتیب دچار تهیشدگی و غنیشدگی REEs شدهاند. افزون بر این، گسترش پهنههای دگرسانی آرژیلیک پیشرفته و پروپیلیتیک با غنیشدگی LREEs و تهیشدگی انتخابی HREEs همراه بوده است. بررسیهای بیشتر آشکار میکنند که رخداد بیهنجاری منفی Eu (20/0- 23/0) در پهنه دگرسانی سیلیسی با فراوانی یونهای کلریدی، افزایش فوگاسیته اکسیژنسامانه گرمابی و طبیعت به شدت اسیدی سیال در ارتباط است. نتایج به دست آمده از مطالعات زمینشیمیایی (محاسبات تعادل جرم، تغییرات در مقادیر بیهنجاریهای Eu و Ce و نسبتهای عناصر خاکی کمیاب) پیشنهاد میکنند که تغییرات pH و دما، فوگاسیته اکسیژن، اختلاف در فراوانی و نوع یونهای کمپلکسساز در محلول، نسبت آب به سنگ و حضور کانیهایی مانند کائولینیت، گوتیت، اسمکتیت، هماتیت و آلونیت نقش مهمی در تفریق، تحرک، و توزیع لانتانیدها در سامانه دگرسانی مورد مطالعه داشتهاند.
سید ضیا حسینی
چکیده
جریانهای گدازهای مافیک ائوسن سرچشمه، در جنوب باختر ناحیه رفسنجان و در بخش جنوبی کمربند ماگمایی ارومیه- دختر رخنمون دارد. این سنگها دارای ترکیب بازالت، آندزیت بازالتیو آندزیتهستند و درشتبلورهای کلینوپیروکسن + پلاژیوکلاز ± الیوین± هورنبلند دارند. ویژگیهای ژئوشیمیایی جریانهای گدازهای مافیک سرچشمه مشخص میکند که این گدازهها ...
بیشتر
جریانهای گدازهای مافیک ائوسن سرچشمه، در جنوب باختر ناحیه رفسنجان و در بخش جنوبی کمربند ماگمایی ارومیه- دختر رخنمون دارد. این سنگها دارای ترکیب بازالت، آندزیت بازالتیو آندزیتهستند و درشتبلورهای کلینوپیروکسن + پلاژیوکلاز ± الیوین± هورنبلند دارند. ویژگیهای ژئوشیمیایی جریانهای گدازهای مافیک سرچشمه مشخص میکند که این گدازهها ماهیت کالکآلکالن دارند و در یک محیط زمینساختی حاشیه فعال قارهای شکل گرفتهاند. مقادیر پایین MgO،Cr و Ni در گدازههای بازالتی ائوسن سرچشمه نشانگر نقش تحول در ماگمای مادر آنهاست. الگوهای چندعنصره بهنجار شده باMORBاین جریانهای گدازهای، غنیشدگی از عناصر LILEمانندSr،Rb،Baو K و تهیشدگی از عناصر HFSEمانندNb،Ta وTi را نشان میدهند. الگوی عناصر خاکی کمیاب بهنجار شده باکندریت در این سنگها نیز غنیشدگی به نسبت ضعیفی از عناصر LREE با نسبت (La/Yb)n < 3 برای همه نمونههای سنگی نمایان میکند. ویژگیهای ژئوشیمیایی همچون نسبت n
غلامرضا قدمی؛ محمد پوستی؛ فرخنده بابایی
چکیده
در جنوب خاوری کمربند ماگمایی ارومیه- دختر و شمال خاوری شهرستان شهربابک چندین توده آتشفشانی داسیت- آندزیتی به سن میو- پلیوسن در خاور و جنوب آتشفشان مزاحم حضور دارند. بافت آنها بیشتر هیالوپورفیری، هیالوپورفیری میکرولیتی و پورفیری- تراکیتی و درشتبلورهای آنها شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول و بیوتیت است. بر پایه دادههای ژئوشیمیایی سرشت ...
بیشتر
در جنوب خاوری کمربند ماگمایی ارومیه- دختر و شمال خاوری شهرستان شهربابک چندین توده آتشفشانی داسیت- آندزیتی به سن میو- پلیوسن در خاور و جنوب آتشفشان مزاحم حضور دارند. بافت آنها بیشتر هیالوپورفیری، هیالوپورفیری میکرولیتی و پورفیری- تراکیتی و درشتبلورهای آنها شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول و بیوتیت است. بر پایه دادههای ژئوشیمیایی سرشت ماگمایی این سنگها کالکآلکالن است و از عناصر LILE غنی و از عناصر HFSE مانند Ti، Nb و Ta تهی شده و در یک محیط حاشیه فعال قارهای شکل گرفتهاند. در نمودار بهنجار شده با گوشته اولیه دارای یک الگوی تفریق یافته از عناصر خاکی کمیاب و بدون بیهنجاری منفی یورپیم هستند. این سنگها دارای مقادیر بالای SiO2، Al2O3، Sr، Sr/Y و La/Yb و مقادیر پایین MgO، Y و Yb نسبت به سنگهای کالکآلکالن و از نوع آداکیتهای پرسیلیس(HAS) هستند. مقادیر بالای استرانسیم، نبود بیهنجاری منفی یورپیم، غنیشدگی عناصر خاکی کمیاب سبک، تهیشدگی عناصر خاکی کمیاب سنگین، Y و Yb نشانگر حضور گارنت، آمفیبول و نبود پلاژیوکلاز در منشأ ذوب است. بر پایه سیماهای یادشده این سنگها میتوانند از ذوب گارنت-آمفیبولیت حاصل شوند که احتمالاً حاصل از ذوب پوسته اقیانوسی تتیس جوان در طی فرورانش به زیر قاره ایران مرکزی در نئوژن است.
علی عامری؛ ناصر اشرفی؛ حسین کریمی قره بابا
چکیده
منطقه مورد مطالعه در شمالباختر ایران و در حدود 20 کیلومتری خاور شهرستان هریس واقع شده و بخشی از زون البرز- آذربایجان میباشد. وجود گنبدهای گدازه به همراه جریانهای ستبر گدازه، برش و لایههای ایگنمبریتی، نشاندهنده یک مرکز فوران مهم در این منطقه میباشد. سن آتشفشانیهای مورد مطالعه ائوسن زیرین- میانی بوده و ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در شمالباختر ایران و در حدود 20 کیلومتری خاور شهرستان هریس واقع شده و بخشی از زون البرز- آذربایجان میباشد. وجود گنبدهای گدازه به همراه جریانهای ستبر گدازه، برش و لایههای ایگنمبریتی، نشاندهنده یک مرکز فوران مهم در این منطقه میباشد. سن آتشفشانیهای مورد مطالعه ائوسن زیرین- میانی بوده و سنگهای گرانیتوییدی نوع I با سن ائوسن پسین این مجموعه را همراهی میکنند. محلولها و سیالهای گرمابی حاصل از این گرانیتوییدها که ارتباط ژنتیکی با سنگهای آتشفشانی مورد بررسی دارند در برخی نواحی باعث دگرسانی آنها و در نتیجه باعث کانهزاییهای فلزی شدهاند. بر اساس ردهبندی شیمیایی سنگهای آتشفشانی منطقه شامل آندزیت، آندزیت بازالتی و تراکیآندزیت میباشد. بافت این سنگها پورفیری، میکرولیتی پورفیری و هیالومیکرولیتی بوده و درشتبلورهای آنها اغلب پلاژیوکلاز، فلدسپار قلیایی، اوژیت، هورنبلند و بیوتیت است. بافتهای غربالی و دگرسانی انتخابی در پلاژیوکلازها، وجود بیوتیتها و هورنبلندهای با حواشی سوخته به همراه سایر بافتهای غیرتعادلی از ویژگیهای بارز این سنگها است. نمودارهای SiO2 در برابر Na2O+K2O، AFM، SiO2 در برابر K2O نشان میدهد که این سنگها همانند گرانیتوییدهای همراه، کلسیمی- قلیایی (کالک آلکالن) پتاسیم متوسط تا بالا هستند. ویژگیهای شیمیایی سنگهای مورد بررسی حاکی از غنیشدگی آنها در زونهای فرورانشی یا آلایش پوستهای بوده و روند غنیشدگی درون صفحهای را نشان نمیدهند. ترسیم نمونهها در نمودارهای Rb/Ba در برابر Ti/Y و Nb/Zr در برابر Nb نشان میدهد که شیمی این سنگها بیشتر توسط تبلور تفریقی کنترل شده و نقش آمیختگی ماگمایی در تحول این سنگها محسوس نبوده است. ترسیم نمونههای مورد بررسی در نمودارهای متمایزکننده محیط زمینساختی بازالتها و آندزیتها که بر اساس عناصر Th, Ti, Zr, Nb, Sr استوارند، حاکی از تعلق آنها به کمانهای آتشفشانی کلسیمی- قلیایی است. همچنین مقایسه الگوهای عناصر ناسازگار و سازگار کمیاب سنگهای آندزیتی مورد بررسی با انواع موجود در محیطهای زمینساختی مشخص، بیانگر تطابق زیادتر آنها با کمانهای آتشفشانی، بویژه با انواع موجود در محیطهای پس برخوردی میباشد.
اعظم زاهدی؛ حمید احمدی پور
چکیده
منطقة ابارق در 40 کیلومتری شمال باختر شهرستان بم دراستان کرمان واقع است. واحدهای سنگی در منطقه، شامل واحدهای گدازه و دایک هستند که در امتداد یک سری گسل شمالی جنوبی بیرون زده است. این سنگها از نظر کانیشناسی از پلاژیوکلاز، اوژیت، هیپرستن و مقدار کمی الیوین تشکیل یافتهاند. کانیشناسی ناهمگن، شواهد زمینشیمیایی، ...
بیشتر
منطقة ابارق در 40 کیلومتری شمال باختر شهرستان بم دراستان کرمان واقع است. واحدهای سنگی در منطقه، شامل واحدهای گدازه و دایک هستند که در امتداد یک سری گسل شمالی جنوبی بیرون زده است. این سنگها از نظر کانیشناسی از پلاژیوکلاز، اوژیت، هیپرستن و مقدار کمی الیوین تشکیل یافتهاند. کانیشناسی ناهمگن، شواهد زمینشیمیایی، صحرایی و بافتی همچون بافت غربالی در پلاژیوکلازها، حاشیههای خلیجی در تمام بلورها، زونبندی نوسانی در پلاژیوکلازها، بالا بودن مقدار نورم کوارتز و وجود آنکلاوهای کاملاً گردشده نشاندهنده این مطلب است که ماگمای اولیه در حین صعود، دچار تحولات ماگمایی از جمله تفریق بخشی، آلایش و آمیختگی شده است. مدلهای سنگزایی )AFCهضم وتفریق بخشی) و نسبت Y/Rb رخداد این تحولات را در ماگمای اولیه تأیید میکند. بنابراین ماگمای اولیه در حین تبلور آلودگی و هضم پوستهای را متحمل شده است. مقادیر عناصر وابسته به پتاسیم (Pb، P، Zr ،Sr، Ba، (Rbدر سنگهای مورد مطالعه نشان میدهد که سنگها در سریکلسیمی- قلیایی قرار میگیرند و مقایسه آندزیتهای مورد مطالعه با انواع آندزیتهای کلسیمی- قلیایی موجود در دنیا نشان داد که آندزیتهای منطقه بیشترین شباهت را با آندزیتهای کلسیمی- قلیایی Erzurum-Kars ترکیه دارند. با توجه به این مسئله محیط زمینساختی این آندزیتها احتمالا ًمتعلق به یک کمان پس از برخورد میباشد که صعود ماگما و احتمالاً تولید آن، به وسیله گسلهای امتدادلغز و زمینساخت کششی همراه با آن کنترل میشود. این ماگماتیسم پس از برخورد، ممکن است در اثر برخورد پوسته عربستان با ایران مرکزی رخ داده باشد.
کیمیا کلانتری؛ علی کنعانیان؛ عباس آسیابانها؛ محسن الیاسی
چکیده
گدازههای بازی تا حد واسط پالئوژن البرز مرکزی، در شمال خاور شهر قزوین، از تراکی-آندزیت، تراکی-آندزی بازالتی و آندزی بازالتی تشکیل شدهاند. سنگهای منطقه، از لحاظ زمینشیمیایی، کلسیمی-قلیایی پرپتاسیم هستند. بالا بودن نسبتهای LILE/HFSE و LREE/HREE در نمونهها و شباهت ترکیب شیمیایی آنها با گدازههایی که در مناطق شاخص فرورانش تشکیل ...
بیشتر
گدازههای بازی تا حد واسط پالئوژن البرز مرکزی، در شمال خاور شهر قزوین، از تراکی-آندزیت، تراکی-آندزی بازالتی و آندزی بازالتی تشکیل شدهاند. سنگهای منطقه، از لحاظ زمینشیمیایی، کلسیمی-قلیایی پرپتاسیم هستند. بالا بودن نسبتهای LILE/HFSE و LREE/HREE در نمونهها و شباهت ترکیب شیمیایی آنها با گدازههایی که در مناطق شاخص فرورانش تشکیل میشوند، احتمال شکلگیری سنگهای منطقه را در یک محیط فرورانشی تقویت میکند. به نظر میرسد فرایند فرورانش، تأثیر اندکی در تمرکز عناصر Zr، Ta، Hf، Sm، Tb، Nd، Eu و Y در سنگهای منطقه و در عوض تأثیر قابل ملاحظهای در تمرکز عناصر Th، U و تا اندازهای La در نمونهها داشته است. بالا بودن نسبت Ba/La، Ba/Ta و La/Ta و پایین بودن مقدار TiO2 در نمونهها نشان میدهد که گدازههای منطقه در مناطق کمان ماگمایی تشکیل شدهاند. پراکندگی نمونهها بر روی نمودارهای Th/Yb در برابر Ta/Yb و همراه بودن آنها با حجم وسیعی از توفهای اسیدی، نشانه شکلگیری گدازهها در حاشیه فعال قاره است.