ژئوفیزیک
جعفر جاقوری؛ حسین صادقی؛ سید کیوان حسینی
چکیده
ضریب کیفیت موج برشی Q_s از جمله پارامترهای کلیدی یک ناحیه لرزه خیز جهت مطالعات زلزله شناسی و زلزله شناسی مهندسی می باشد. در مطالعه حاضر این ضریب در ناحیه زوج زمینلرزه های 1391 اهر- ورزقان با استفاده از روش معکوس تعمیم یافته بر مبنای پنجره امواج برشی حاصل از پسلرزه های این دو زمینلرزه بررسی شده است. 2860 رکورد سه مؤلفه ای باند پهن و 540 رکورد ...
بیشتر
ضریب کیفیت موج برشی Q_s از جمله پارامترهای کلیدی یک ناحیه لرزه خیز جهت مطالعات زلزله شناسی و زلزله شناسی مهندسی می باشد. در مطالعه حاضر این ضریب در ناحیه زوج زمینلرزه های 1391 اهر- ورزقان با استفاده از روش معکوس تعمیم یافته بر مبنای پنجره امواج برشی حاصل از پسلرزه های این دو زمینلرزه بررسی شده است. 2860 رکورد سه مؤلفه ای باند پهن و 540 رکورد تک مؤلفه ای باند کوتاه از 1650 پسلرزه با بزرگی M_c بین 0.2 تا 3.0 استفاده شد. رکوردها حاصل از ثبت پسلرزه ها در مدت 29 روز توسط شبکه لرزه نگاری موقت مرکز تحقیقات زمینلرزه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد در 5 ایستگاه باندپهن و 5 ایستگاه دورکوتاه میباشد. از آنجاییکه روش معکوس تعمیم یافته برای حذف اثر چشمه به ساختگاه مرجع نیازمند است، انتخاب ساختگاه مرجع با استفاده از نتایج روش نسبت طیفی (H/V) در ایستگاههای باندپهن و همچنین موقعیت توپوگرافی ایستگاه ها انجام شد. وابستگی بسامدی ضریب کیفیت موج برشی در محدوده 1.0 تا 10 هرتز مطالعه و به رابطه Q_s=43 f^1.52 برازش داده شد. این مقدار پایین ضریب کیفیت موج برشی و وابستگی شدید بسامدی را میتوان به ناهمگنی بسیار زیاد پوسته و لرزه خیزی فعال منطقه نسبت داد.
رضا امامی؛ مهدی رضاپور؛ رضا رضائی
چکیده
در این مطالعه برای تعیین ضریب کیفیت امواج کدا برای شمال زون سنندج-سیرجان با استفاده از نگاشتهای ثبت شده در ایستگاههای لرزه-نگاری که در مخدوده طول جغرافیایی 48 تا 50 و عرض جغرافیایی 38 تا 40 درجه قرار دارند، استفاده شده است. در این تحقیق از دادههای با فاصله رومرکزی کمتر از 200 کیلومتر و نسبت سیگنال به نوفه مساوی و بیشتر از 3 استفاده شد. ...
بیشتر
در این مطالعه برای تعیین ضریب کیفیت امواج کدا برای شمال زون سنندج-سیرجان با استفاده از نگاشتهای ثبت شده در ایستگاههای لرزه-نگاری که در مخدوده طول جغرافیایی 48 تا 50 و عرض جغرافیایی 38 تا 40 درجه قرار دارند، استفاده شده است. در این تحقیق از دادههای با فاصله رومرکزی کمتر از 200 کیلومتر و نسبت سیگنال به نوفه مساوی و بیشتر از 3 استفاده شد. به دلیل برداشت حجمی امواج کدا از محیط تغییرات ضریب کیفیت امواج کدا در دو حالت جانبی و عمقی بررسی شد و در نهایت نتایج با مقادیر بدست آمده برای مناطق دیگر ایران و جهان مورد مقایسه قرار گرفت. میانگین مقادیر ضریب کیفیت و وابستگی بسامدی در منطقه با بکارگیری روشهای تک پراکنش به عقب و روش تک پراکنش همسانگرد به ترتیب Qc꞊149±9f0.66±0.03 و Qc꞊152±12f0.66±0.03 بدست آمد. مقایسه نتایج با مقادیر به دست آمده در منطقه ایران مرکزی (Qc꞊94f0.97)، البرز (Qc꞊79f1.07) و جنوب خاوری زاگرس (Qc꞊72f1.19) حاکی از همگنی بیشتر در لایههای کمعمق و لرزهخیزی کمتر نسبت به نواحی ایران مرکزی، البرز و زاگرس است. با توجه به اینکه با افزایش طول پنجره زمانی امواج از اعماق بیشتر عبور میکنند بنابراین برای ارزیابی تغییرات عمقی ضریب کیفیت در منطقه، از 11 پنجره زمانی کدا استفاده گردید بطوریکه نتایج نشان میدهد مقادیر ضریب کیفیت در زمانهای کاهندگی 10 تا 60 ثانیه بطور میانگین رفتار افزایشی خود را حفظ کردهاند. در پنجرههای ابتدائی کدا مقادیر کم Q0 نشانگر ناهمگنی شدید در لایههای کمعمق زمین است.
مجتبی نقوی؛ حبیب رحیمی؛ علی مرادی
چکیده
جذب امواج لرزهای در هر منطقه از پارامترهای مهم در شناخت داخل زمین و از عوامل تاثیرگذار در خطر ناشی از وقوع زمینلرزه های بزرگ میباشد. ویژگیهای جذب امواجلرزهای به عوامل مختلفی از جمله لرزهخیزی، پیچیدگیهای زمینساختی و خصوصیات محیط انتشار امواج هر منطقه مرتبط است. شمال باختری ایران از مناطق مهم جمعیتی و اقتصادی کشور ...
بیشتر
جذب امواج لرزهای در هر منطقه از پارامترهای مهم در شناخت داخل زمین و از عوامل تاثیرگذار در خطر ناشی از وقوع زمینلرزه های بزرگ میباشد. ویژگیهای جذب امواجلرزهای به عوامل مختلفی از جمله لرزهخیزی، پیچیدگیهای زمینساختی و خصوصیات محیط انتشار امواج هر منطقه مرتبط است. شمال باختری ایران از مناطق مهم جمعیتی و اقتصادی کشور میباشد که سابقه لرزهخیزی آن حاکی از فعالیت شدید این ناحیه است. یکی از اهداف این مطالعه برآورد ضریب کیفیت و نحوه جذب امواج حاصل از زمینلرزه در این منطقه میباشد. در این مطالعه از تعداد بیش از13000 زمینلرزه ثبت شده در شبکه مرکز لرزهنگاری کشوری(IRSC) و شبکه ملی لرزهنگاری باند پهن ایران(INSN) در گستره طول جغرافیایی 43 تا 50 و عرض جغرافیایی 36 تا 40 درجه، برای برآورد جدب امواج لرزهای استفاده شده است. ضریب کیفیت امواج کدا برآورد شده به طور میانگین از رابطه بسامدی پیروی میکند. مقادیر برآورد شده ضریب کیفیت در منطقه مورد مطالعه نشان میدهد بیشتر نواحی منطقه مورد بررسی از نظر جایگاه زمینساختی و لرزهزمینساختی از جمله مناطق فعال به حساب میآیند. رابطه ضریب کیفیت برای گسل شمال تبریز و نواحی اطراف آن از جمله آتشفشان سهند برآورد شده است که کاهیدگی به مراتب بیشتری از نواحی دیگر دارد که این نشان دهنده ناهمگنی بالا و جریان حرارتی گوشته بالایی در زون فعال و لرزه خیز گسل شمال تبریز و نواحی اطراف آن است. همچنین بیشترین مقدار بسامدی ضریب کیفیت مربوط به ایستگاه زنجان و کمترین میزان آن مربوط به ایستگاه تبریز میباشد. در مقایسه نتایج حاصل از این تحقیق با مطالعات صورت گرفته برای سایر مناطق ایران و جهان ضریب کیفیت کم و جذب زیاد برآورد شده به دور از انتظار نبوده و وجود نواحی کم سرعت از مطالعات قبلی که در این ناحیه صورت گرفته را تایید میکند. تغییرات جانبی برآورد شده نیز همخوانی بسیار مناسبی با واحدهای زمینساختی بزرگ مقیاس در منطقه نشان داد
هادی قاسمی؛ احسان ذبیحی؛ امین روشندل کاهو؛ مهدی زارع
چکیده
رکوردهای جنبش نیرومند زمینلرزه بم به منظور بررسی شکل تابع کاهیدگی در بسامدهای مختلف در محدودة 8/0 تا 18 هرتز، مورد استفاده قرار گرفتهاند. طیف دامنة رکوردهای مورد استفاده برای تخمین پارامتر چشمه و پارامترهای کاهیدگی با استفاده از روش تجزیة مقادیر تکین وارون شدهاند. بعد از تصحیح اثر گسترش هندسی توابع کاهیدگی، مقادیر ضریب کیفیت ...
بیشتر
رکوردهای جنبش نیرومند زمینلرزه بم به منظور بررسی شکل تابع کاهیدگی در بسامدهای مختلف در محدودة 8/0 تا 18 هرتز، مورد استفاده قرار گرفتهاند. طیف دامنة رکوردهای مورد استفاده برای تخمین پارامتر چشمه و پارامترهای کاهیدگی با استفاده از روش تجزیة مقادیر تکین وارون شدهاند. بعد از تصحیح اثر گسترش هندسی توابع کاهیدگی، مقادیر ضریب کیفیت از تابع بسامد پیروی میکنندکه همبستگی خوبی با نتایج مشابه دیگر نواحی فعال زمینساختی جهان داشته و میتواند بهعنوان پارامتر ورودی پایه برای مطالعات آتی تحلیل خطر در منطقة بم لحاظ گردد