رحیم کدخدائی ایلخچی؛ بیژن نوری؛ رعنا جدیری آقایی
چکیده
سازندهای دالان بالایی و کنگان با سن پرمین پسین- تریاس پیشین به عنوان سنگهای مخزن اصلی برخی میادین خلیج فارس شناخته میشوند. این سازندها با توالی کربناته- تبخیری، متشکل از رخسارههای پشته سدی، لاگون و پهنه کشندی هستند که در بخشهای کمژرفای یک محیط رمپ کربناته و در شرایط آبوهوایی گرم و خشک گسترش پیدا کردهاند. در ...
بیشتر
سازندهای دالان بالایی و کنگان با سن پرمین پسین- تریاس پیشین به عنوان سنگهای مخزن اصلی برخی میادین خلیج فارس شناخته میشوند. این سازندها با توالی کربناته- تبخیری، متشکل از رخسارههای پشته سدی، لاگون و پهنه کشندی هستند که در بخشهای کمژرفای یک محیط رمپ کربناته و در شرایط آبوهوایی گرم و خشک گسترش پیدا کردهاند. در این رخسارهها، دولومیتی شدن فرایند دیاژنزی متداولی است که از دید چگونگی تشکیل و توزیع و ارتباط آن با کیفیت مخزنی در این نوشتار مطالعه و بحث شده است. این فرایند با توجه به ویژگیهای بافتی اولیه و نیز تأثیر فرایندهای انحلال و سیمانی شدن انیدریت، تأثیر متفاوتی بر ویژگیهای مخزن دارد. بیشتر دولومیتها بهصورت جانشینی و بخشی ناچیزی نیز بهصورت سیمان گسترش دارند. دولومیتهای جانشینی ریزبلور در رخسارههای گلغالب پهنه کشندی، تحت شرایط تبخیر سطحی و تغلیظ آب‌های منفذی طی دیاژنز اولیه شکل گرفتهاند. در صورتی که دولومیتهای جانشینی در رخسارههای دانهغالب، بهصورت حفظکننده و تخریبکننده فابریک بر اثر نفوذ شورابههای تبخیری طی دیاژنز تدفینی تشکیل شدهاند. در این رخسارهها انیدریت بهصورت سیمان کومهای و فراگیر گسترش دارد. رخسارههای دولومیتی با سیمان انیدریت فراگیر، مانند رخسارههای ریزبلور پهنه کشندی کیفیت مخزنی پایینی دارند. رخسارههای دولومیتی با سیمان انیدریت کومهای و رخسارههای با دولومیت جانشینی درشت‌بلور کیفیت مخزنی بالاتری دارند. نتایج نشان میدهد که فرایند دولومیتی شدن در صورتی که با ایجاد بلورهای درشت بهصورت تخریبکننده فابریک بهویژه درون رخسارههای دانه غالب همراه بوده، نقش مؤثری در بهبود کیفیت مخزنی داشته است.
