سیدعباس عطاپورفرد؛ علی یساقی؛ مهناز رضائیان؛ اسماعیل شبانیان بروجنی
چکیده
تاقدیس فراقان در شمال خاور کمان فارس قرار دارد و در این محل پوشش رسوبی به ستبرای 10 کیلومتر روی سری هرمز دگرشکل شده است. این تاقدیس توسط گسل زاگرس مرتفع بریده شده است. با توجه به کم بودن مطالعات تنش دیرینه و تحلیل جنبشی ساختارها در شمال خاور کمان فارس در این نوشتار به تاریخچه تغییرات میدان تنش و نقش آن در تکامل ساختار فراقان پرداخته ...
بیشتر
تاقدیس فراقان در شمال خاور کمان فارس قرار دارد و در این محل پوشش رسوبی به ستبرای 10 کیلومتر روی سری هرمز دگرشکل شده است. این تاقدیس توسط گسل زاگرس مرتفع بریده شده است. با توجه به کم بودن مطالعات تنش دیرینه و تحلیل جنبشی ساختارها در شمال خاور کمان فارس در این نوشتار به تاریخچه تغییرات میدان تنش و نقش آن در تکامل ساختار فراقان پرداخته شده است. برای تعیین متغیرهای تنسور تنش کاهش یافته و تفکیک گسلهای مربوط به هر فازدگرشکلی شکننده، از روش وارونسازی؛ برای تعیین امتداد محور کوتاهشدگی بیشینه از استیلولیتها و برای تعیین موقعیت تنش کمینه از رگههای کششی استفاده شده است. به منظور بررسی جهتهای تنش اصلی زمان حاضر دادههای سازوکار کانونی زمینلرزهها نیز به روش برگشتی تحلیل شدهاند. مطابق این بررسی، پیش از چینخوردگی در میوسن پسین سوی تنش اصلی حداکثر N27°-29°E بوده و ترکهای کششی در این زمان شکل گرفتهاند. در اواخر میوسن میانی پوشش رسوبی تحت رژیم زمینساختی فشاری (Compressional) و با سوی تنش اصلی بیشینه N19°E بهصورت چینهای جدایشی (Detachment fold) و مرتبط با گسل (Fault related fold) دگرشکل شده است. در اواخر میوسن پسین و اوایل پلیوسن، پیسنگ در محدوده فراقان شروع به کوتاهشدگی کرده است که در این زمان رژیم زمینساختی امتدادلغز و سوی تنش اصلی بیشینه N4°E است. در این زمان گسل زاگرس مرتفع فعال شده و ستون رسوبی و ساختارهای موجود را بهطور کامل برش داده است. در پلیوسن تحت رژیم زمینساختی امتدادلغز سوی تنش اصلی بیشینه بهطور موقت به N25°W تغییر یافته و گسلهای امتدادلغز و واژگون موجود با سازوکار جدید فعال شدهاند. بررسی دادههای سازوکار کانونی زمینلرزهها گویای این مطلب است که در زمان حاضر سوی تنش اصلی دوباره شمالی- جنوبی است.