معصومه سهرابی ملایوسفی؛ مریم صهبا
چکیده
منطقه مورد مطالعه شامل بخشی از نوار شمالی ساحل خلیج‌فارس است که مسافتی در حدود 650 کیلومتر را دربرمی‌گیرد. خلیج فارس که دریایی حاشیه‌ای، نیمه بسته، کم ژرفا با آب گرم و شور است، جریان آبی چرخشی دارد که در اثر اتلاف شدید آب از طریق تبخیر ایجاد شده و در سوی عکس عقربه‌های ساعت در طول سواحل ایران پیش می‌رود. ویژگی‌های بوم‌شناختی خلیج فارس ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه شامل بخشی از نوار شمالی ساحل خلیج‌فارس است که مسافتی در حدود 650 کیلومتر را دربرمی‌گیرد. خلیج فارس که دریایی حاشیه‌ای، نیمه بسته، کم ژرفا با آب گرم و شور است، جریان آبی چرخشی دارد که در اثر اتلاف شدید آب از طریق تبخیر ایجاد شده و در سوی عکس عقربه‌های ساعت در طول سواحل ایران پیش می‌رود. ویژگی‌های بوم‌شناختی خلیج فارس جامعه ریززیای ویژه‌ای را ایجاد کرده که در این پژوهش روزن‌داران هیالین بررسی شده‌اند. همزمان با نمونه‌برداری از رسوبات ساحلی، ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آب نیز سنجیده و مشخص شد عامل فیزیکوشیمیایی مؤثر بر توسعه روزن‌داران، میزان اکسیژن محلول در آب است که فراوانی و تنوع آنها را کنترل می‌کند. به طور کلی در بررسی‌های مربوط به روزن‌داران، 29 جنس و 35 گونه شناسایی شدند که بیشترین فراوانی مربوط به روزن‌داران دارای پوسته آهک هیالین است. نسبت جامعه زنده (بیوسنوز) به جامعه غیرزنده (تافوسنوز) روزن‌داران ایستگاه‌های پژوهش شده ارتباط مستقیمی با میزان آلاینده‌های محیطی دارند. به گونه‌ای که هر چه میزان آلودگی‌ها افزایش یابد از شمار و تنوع جامعه بیوسنوز موجودات کاسته شده و به تعداد جامعه تافوسنوز افزوده می‌شود. عامل تعیین کننده مهم دیگردر فراوانی روزن‌داران، ویژگی‌های رسوبی بستر است. چنانچه در بسترهای دانه‌ریز فراوانی جوامع بیوسنوز و تافوسنوز بیشتر است ولی در صورت نبود و یا کم بودن آلاینده‌ها، در بسترهای دانه ریز (سیلتی – گلی) فراوانی صدف‌های دارای پروتوپلاسم به مراتب بیشتر از دیگر مناطق است.
حدیث پاشایی؛ بهاﺀالدین حمدی؛ سید علی آقانباتی
چکیده
برش روته در بلندی‌های البرز واقع در شمال خاوری تهران، نهشته‌های تریاس را به خوبی نشان می‌دهد. در این برش واحد سنگی قاعده تریاس بر روی سنگ‌آهک نازک لایه منتسب به سازند نسن به دیرینگی جلفین زیرین با یک ناپیوستگی هم‌شیب قرار دارد. سازند الیکا به دیرینگی تریاس زیرین تا میانی متشکل از لایه‌های آهکی نازک تا متوسط لایه و همچنین دولومیت ...
بیشتر
برش روته در بلندی‌های البرز واقع در شمال خاوری تهران، نهشته‌های تریاس را به خوبی نشان می‌دهد. در این برش واحد سنگی قاعده تریاس بر روی سنگ‌آهک نازک لایه منتسب به سازند نسن به دیرینگی جلفین زیرین با یک ناپیوستگی هم‌شیب قرار دارد. سازند الیکا به دیرینگی تریاس زیرین تا میانی متشکل از لایه‌های آهکی نازک تا متوسط لایه و همچنین دولومیت ستبر لایه در 9 واحد سنگی به ستبرای 310 متر در ستون قائم وجود دارد که بر روی طبقات آهک نازک لایه سازند نسن حاوی فسیل‌های جلفین زیرین و بوکسیت به ستبرای 10 متر به طور هم‌شیب ناپیوسته به واسطه یک لایه شیلی نازک قرار گرفته است. طبقات بالایی سازند الیکا در زیر رسوبات آواری شمشک به طور هم‌شیب و ناپیوسته با تغییر ناگهانی سنگ‌شناسی قرار گرفته است. برخلاف گزارش‌های پیشین که قاعده تریاس را در ایران با یک نبود چینه‌ای گزارش کرده‌اند، قاعده تریاس در برش مورد مطالعه دارای سنی معادل Griesbachian است که نشان‌دهنده رسوبات تریاس آغازین در برش روته است. 47 گونه و 26 جنس از عناصر کنودونتی و نیز روزن‌داران در این برش تشخیص داده شده است. لایه‌های آغازین سازند الیکا از آهک نازک لایه در قاعده، سپس آهک استروماتولیتی و پس از آن آهک صفحه‌ای تشکیل شده است که حاوی عناصر کنودونتی اشکوب گرسباخین از تریاس زیرین است. زیست‌زون‌های زیر در نهشته‌های پرمین مربوط به واحد سنگی زیرین سازند الیکا و همچنین رسوبات تریاس زیرین تشخیص داده شده است:
1- Lower Dzhulfian (Nessen Formation): Paraglobivalvulina mira –Pachyphloia iranica Assemblage zone
2- Lower Triassic(Greisbachian) (Elika Formation): Hindeodus parvus Biozone مطابقت دارد: Sweet (1988)این زیست‌زون نیز با زیست‌زون جهانی
زون سوم که نخستین بار در فلسطین اشغالی توسط Hirsch (1972)گزارش شده است عبارتند است از: Hadrodontina –Pachycladina zone - 3
بخش‌های میانی سازند الیکا مرکب از سنگ‌آهک‌های نازک تا متوسط لایه ورمیکوله، شیل‌های سبز و خاکستری بوده و با توجه به عناصر کنودونتی اشکوب‌های: Induan – olenekian از تریاس زیرین را پیشنهاد می‌کند. این بخش از نظر زیست‌چینه‌نگاری قابل هم‌ارزی با نواحی مختلفی اروپا از جمله اسلوونی و چکسلواکی است که با زون 7 از زون‌بندی (Sweet et al., 1971) Lower smithian قابل انطباق است. بنابراین زیست‌زون تشخیص داده شده در این بخش عبارت است از: 4- Parachirognathus – Furnishius zone. لازم به یادآوری است که در داخل این زون، زیست‌زون دیگری با عنوان :Neospathodus cristagalli subzone-5 وجود دارد. این زون با زون‌بندی تریاس زیرین در جنوب چین مطابقت دارد و در انتها واحد دولومیتی که در پایین‌ترین بخش خود حاوی عناصر کنودونتی Anisian – Ladinian است.
جهانبخش دانشیان؛ مصطفی شهرابی؛ معصومه اخلاقی
چکیده
در این مطالعه 75 نمونه از نهشته‌های سازند قم در برش چینه‌شناسی اندآباد در شمال خاور ماه‌نشان از نظر روزن‌داران موجود مورد بررسی قرار گرفتند. سازند قم در برش یادشده با ستبرای 301 متر شامل سنگ‌آهک و مارن بوده و مرز آن با نهشته‌های سازند سرخ فوقانی در بالا و سازند سرخ زیرین در پایین به صورت ناپیوستگی هم شیب است. در این بررسی به طور کلی ...
بیشتر
در این مطالعه 75 نمونه از نهشته‌های سازند قم در برش چینه‌شناسی اندآباد در شمال خاور ماه‌نشان از نظر روزن‌داران موجود مورد بررسی قرار گرفتند. سازند قم در برش یادشده با ستبرای 301 متر شامل سنگ‌آهک و مارن بوده و مرز آن با نهشته‌های سازند سرخ فوقانی در بالا و سازند سرخ زیرین در پایین به صورت ناپیوستگی هم شیب است. در این بررسی به طور کلی 39 جنس و 65 گونه از روزن‌داران کف‌زی و 3 جنس و 5 گونه از روزن‌داران پلانکتون تشخیص داده شد که 37 جنس و 57 گونه از روزن‌داران از این ناحیه برای نخستین بار گزارش می‌شوند. از میان میکروفسیل‌های موجود، روزن‌داران کف‌زی با توجه به تنوع و فراوانی اهمیت بیشتری داشته و مبنای بررسی زیست‌چینه‌نگاری قرار گرفتند. به علت شباهت مجموعه روزن‌داران کف‌زی سازند قم و سازند آسماری و نبود یک زون‌بندی زیستی رسمی برای سازند قم، از زون‌بندی زیستی Adams & Bourgeois (1967) که برای سازند آسماری ارائه شده در بررسی‌های زیست‌چینه‌نگاری و تعیین سن نسبی نهشته‌های سازند قم در برش چینه‌شناسی اندآباد استفاده شد. بر همین اساس و با توجه به گونه‌های شاخص معرفی شده در زون‌بندی زیستی یادشده برش چینه‌شناسی اندآباد با زیست‌زون‌های شماره 1 و2 قابل تطبیق و مقایسه است. بر پایه حضور، تجمع و گسترش چینه‌شناسی روزن‌داران سن نهشته‌های سازند قم در برش اندآباد اکیتانین پسین تا بوردیگالین تعیین شد. تجمع، فراوانی و تنوع گونه‌ای روزن‌داران در نمونه‌های برش اندآباد تغییر شرایط محیطی را نشان می‌دهد و در طول برش تنوع روزن‌داران به طور متناوب کاهش و افزایش می‌یابد. این در حالی است که بیشترین تنوع روزن‌داران تا 16 گونه می‌رسد. نهشته‌های سازند قم در برش اندآباد بر مبنای تغییرات تنوع گونه‌ای به 9 تجمع (assemblage) A تا I تقسیم‌بندی شد. بر پایه فراوانی روزن‌داران در هر تجمع نهشته‌های سازند قم مربوط به محیط دریایی و سکوی قاره‌ای درونی ( (inner shelf بوده و با تغییرات ژرفا همراه بوده است.
