زمین ساخت
عرفان حاجی؛ حجت‌اله صفری
چکیده
منطقه سقز- بانه به عنوان بخشی از بخش شمال باختری پهنه سنندج- سیرجان انتخاب و مراحل مختلف دگرریختی در آن بررسی شد. در طی این بررسی، ابتدا با کمک روش های سنجش از دور رخنمون واحدهای سنگی و خطواره های قابل تعیین استخراج شدند. سپس، با پیمایش های صحرایی، گسل های بزرگ‌مقیاس، اصلی و فرعی و همچنین پهنه های برشی (در محیط شکل‌پذیر) مشخص ...
بیشتر
منطقه سقز- بانه به عنوان بخشی از بخش شمال باختری پهنه سنندج- سیرجان انتخاب و مراحل مختلف دگرریختی در آن بررسی شد. در طی این بررسی، ابتدا با کمک روش های سنجش از دور رخنمون واحدهای سنگی و خطواره های قابل تعیین استخراج شدند. سپس، با پیمایش های صحرایی، گسل های بزرگ‌مقیاس، اصلی و فرعی و همچنین پهنه های برشی (در محیط شکل‌پذیر) مشخص و متغیرهای ساختاری آنها اندازه گیری شد. در ادامه این اطلاعات به عنوان لایه های برداری به محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی وارد و نقشه ساختاری تهیه شد. نتایج حاصل از اطلاعات صحرایی، تحلیل های هندسی و حرکتی نشان می دهد که گسل های بزرگ مقیاس منطقه به همراه رده های مرتبطه شکلی خمیده از ساختارها، الگوی رخنمون واحدهای سنگی و محل توده های نفوذی به نمایش گذاشته است. تحلیل های هندسی و حرکتی سه نسل حرکت با روندهای شمالی (در محیط شکل پذیر)، شمال خاوری (در محیط شکل پذیر تا شکنا) و خاوری (در محیط کاملاً شکنا) را نشان می دهند. این سه نسل حرکت به ترتیب سبب ایجاد سه نسل گسلش با روندهای 150-140 N، 80-70 N و20-10 N شده اند که قابل انتساب به اثر سه فاز کوهزاد در پرکامبرین و یا تریاس بالایی (احتمالاً کاتانگایی و یا سیمیرین)، کرتاسه (لارامید) و نئوژن (فازهای پایانی آلپی نظیر ساوین تا پاسادنین) هستند.
حسن حاجی حسینلو؛ علی سلگی؛ محمد محجل؛ محسن پورکرمانی
چکیده
زون برشی شمال خوی (KSZ) در 130 کیلومتری شمال شهر ارومیه و 650 کیلومتری باختر تهران قرار گرفته است. بررسی ساختاری و ریزساختاری زون برشی شمال خوی مشخص ساخت این زون برشی شکل‌پذیر که شامل سنگ‌های دگرگون با سنگ‌های اولیه گوناگون است با فابریک غالب در راستای شمال باختر- جنوب خاور دگرریخت شده است. برگوارگی میلونیتی در این زون برشی دارای راستای ...
بیشتر
زون برشی شمال خوی (KSZ) در 130 کیلومتری شمال شهر ارومیه و 650 کیلومتری باختر تهران قرار گرفته است. بررسی ساختاری و ریزساختاری زون برشی شمال خوی مشخص ساخت این زون برشی شکل‌پذیر که شامل سنگ‌های دگرگون با سنگ‌های اولیه گوناگون است با فابریک غالب در راستای شمال باختر- جنوب خاور دگرریخت شده است. برگوارگی میلونیتی در این زون برشی دارای راستای غالب شمال باختر- جنوب خاور بوده و شیب متوسط تا زیاد به سوی شمال خاور دارد. خطوارگی میلونیتی میل کم تا متوسط به سمت شمال- شمال خاور تا شمال دارند. گسل‌های معکوس و راندگی با راستای شمال باختر- جنوب خاور شیبی به سوی شمال خاور دارند. همچنین فابریک‌های برشی شکل‌پذیر توسط دوپلکس‌های سیستم گسلی تراستی و گسل‌های امتدادلغز تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. روند کلی ساختارها نشان‌دهنده حداکثر کوتاه‌شدگی شمال خاور- جنوب باختر است. چهار مرحله دگرریختی (D1-D4) در زون برشی شمال خوی وجود دارد. مرحله دگرریختی اول و دوم به صورت شکل‌پذیر پیش‌رونده و مرحله دگرشکل سوم و چهارم به صورت شکنا- شکل‌پذیر آنها را تحت تأثیر قرار داده است. ساختارهای نشانگر نوع برش شکل‌پذیر نظیر باند‌های برشی S و C، نوارهای برشی نوع C و َC، چین‌های برشی، ساختارهای قفسه کتابی، انواع ساختارهای ماهی‌گون و پورفیروکلاست‌های پوششی نشانگر آن است که زون برشی شمال خوی در طی دگرریختی در تکتونیک ترافشارش راست‌بر به وجود آمده است. از این که ساختارها و ریزساختارهای نشانگر برش معکوس و امتدادلغز راست‌بر در این زون با همدیگر مشاهده می‌شوند بیانگر وقوع توزیع در این زون است. این موضوع مشخص می‌کند که نیروهای تکتونیکی مایل نسبت به زون دگرریختی منطقه خوی در اثر تکتونیک همگرا بین صفحه عربی و بلوک آذربایجان- البرز باختری در شمال باختر ایران روی داده است.
