طیبه سربندی فراهانی؛ محمود رضا مجیدی فرد؛ محمدرضا کبریائی زاده؛ مهین محمدی
چکیده
در محدوده البرز (واقع در نواحی شمالی ایران)، ردیفهای رسوبی ژوراسیک میانی- بالایی، رخنمون و گستردگی قابل توجهی دارند. در بخش میانی این سلسله جبال، در نزدیکی مهدیشهر (شمال سمنان)، سازند دلیچای معرف این توالی بوده و در حدفاصل ماسهسنگ و کنگلومرای سازند شمشک در زیر، و سنگآهکهای سازند لار در بالا قرار گرفته است. در این برش، سازند دلیچای ...
بیشتر
در محدوده البرز (واقع در نواحی شمالی ایران)، ردیفهای رسوبی ژوراسیک میانی- بالایی، رخنمون و گستردگی قابل توجهی دارند. در بخش میانی این سلسله جبال، در نزدیکی مهدیشهر (شمال سمنان)، سازند دلیچای معرف این توالی بوده و در حدفاصل ماسهسنگ و کنگلومرای سازند شمشک در زیر، و سنگآهکهای سازند لار در بالا قرار گرفته است. در این برش، سازند دلیچای ۱٢٢ متر ستبرا داشته و از نظر سنگشناسی به ۴ واحد سنگی تقسیم میشود که بیشتر از مارن و سنگ آهک مارنی خاکستری متوسط تا ستبر لایه تشکیل شده است. مرز زیرین آن با ردیفهای سیلیسی- آواری سازند شمشک از نوع ناپیوسته و فرسایشی بوده در حالی که مرز بالایی آن با کربناتهای صخرهساز سازند لار تدریجی است. سازند دلیچای در برش خاور مهدیشهر فسیلدار است. زیای آمونیتی شامل ۵ خانواده، ٢٢ جنس و زیر جنس، و ۴۰ گونه است که از این میان ۸ گونه برای اولین بار از ایران گزارش شده است. بر مبنای آمونیتها، ۹ زون زیستی آمونیتی تشخیص داده شده که محدوده زمانی سازند دلیچای در این برش را به سن باژوسین پسین؟ تا اکسفوردین پسین تعیین میکنند. از نقطه نظر پالئوژئوگرافی، آمونیتهای شناسایی شده ارتباط نزدیکی با زیای آمونیتی شمال باختر اروپا و ایالت ساب مدیترانه را نشان میدهند و بر این اساس میتوان به این نتیجه دست یافت که برش مورد مطالعه در زمان ژوراسیک میانی در نواحی شمالی تتیس قرار داشته است.
کاوه خاکسار؛ فاطمه رضوان نیا؛ محمدرضا کبریاییزاده
چکیده
مرجان رگوزایMarzanophyllum chalusense جنس و گونه جدیدی است که از ویزین پسین (کربنیفر پیشین)برش ولیآباد (البرز مرکزی،شمال ایران) به دست آمده است. این مرجان انفرادی دارای دیواره و سپتای ستبر و بدون دیساپیمنت است. جنس Zaphrentoides نیز ساختمان همانندی دارد، ولی دارای سپتای کاردینال توسعه یافته است. جنس جدید به دلیل شکل فسولا، ساختمان سپتا و تابولای ...
بیشتر
مرجان رگوزایMarzanophyllum chalusense جنس و گونه جدیدی است که از ویزین پسین (کربنیفر پیشین)برش ولیآباد (البرز مرکزی،شمال ایران) به دست آمده است. این مرجان انفرادی دارای دیواره و سپتای ستبر و بدون دیساپیمنت است. جنس Zaphrentoides نیز ساختمان همانندی دارد، ولی دارای سپتای کاردینال توسعه یافته است. جنس جدید به دلیل شکل فسولا، ساختمان سپتا و تابولای ناکامل در زیر خانواده Zaphrentoidinae قرار داده شد. این مرجان کوچک، بدون دیساپیمنت و منفرد به زیای Cyathaxonia تعلق داشته و در سنگآهکهای االیتی یافت شده است. مرجانهای بخش C سازند مبارک در برش ولیآباد خصلت بومی دارند و بر پایه زیای همراه و موقعیت چینهای به ویزین پسین نسبت داده شدهاند.
محمدرضا کبریاییزاده
چکیده
برش هجدک در فاصله 62 کیلومتری شمال کرمان قرار دارد. سازند بهرام در این برش به طور همشیب روی سازند پادها با سن دونین میانی قرار گرفته است و سازند جمال (پرمین پسین) نیز با مرزی از نوع ناپیوستگی موازی آن را میپوشاند. مطالعه بازوپایان سازند بهرام در این برش به شناسایی 32 گونه و زیرگونه بازوپا انجامید که عبارتند از: Schizophoria striatula, Schizophoria cf. ...
بیشتر
برش هجدک در فاصله 62 کیلومتری شمال کرمان قرار دارد. سازند بهرام در این برش به طور همشیب روی سازند پادها با سن دونین میانی قرار گرفته است و سازند جمال (پرمین پسین) نیز با مرزی از نوع ناپیوستگی موازی آن را میپوشاند. مطالعه بازوپایان سازند بهرام در این برش به شناسایی 32 گونه و زیرگونه بازوپا انجامید که عبارتند از: Schizophoria striatula, Schizophoria cf. iowaensis, Devonoproductus sp., Productella cf. subaculeata, Strophodonta sp., Cyphoterorhynchus koraghensis, Cyphoterorhynchus koraghensis interpositus, Ripidiorhynchus elburzensis, Ripidiorhynchus kermanensis, Ripidiorhynchus minutissimus, Paropamisrhynchus kotalensis, Lateralatirostrum esfehensis, Spinatrypina chitralensis, Spinatrypina bodini, Spinatrypina cf. robusta , Desquamatia (Desquamatia) sp., Desquamatia (Serateypa) sp., Athyris chitralensis, Athyris sp., Anathyris e. g. helmersenii, Gypidula sp., Cyrtospirifer verneuili echinosus, Cyrtospirifer kermanensis, Cyrtospirifer schelonicus, Cyrtospirifer sp., Uchtospirifer multiplicatus, Uchtospirifer multiplicatus minor, Tenticospirifer cyrtinaformi, Tenticospirifer cf. tenticulum, Indospirifer sp., Rigauxia hutkensis, Cranaena cf. rigauxi, سن سازند بهرام در برش هجدک با توجه به ارزش زیستچینهای بازوپایان شناسایی شده فرازنین پیشین- پسین تعیین میشود.
حسین غلامعلیان؛ محمدرضا کبریایی زاده؛ منصور قربانی؛ سید محمود حسینی نژاد
چکیده
بررسی بازوپایان و کنودونتهای سازند مبارک در برش کلاریز سن تورنزین پیشین تا ویزئن میانی را نشان میدهد. گونههایی نظیر Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Spinocarinifera nigra, Shumardella sp. سن تورنزین پیشین را برای قاعده برش نشان میدهند. همچنین سن بخش میانی با یافتهشدن گونههایی مانند Tomiproductusvaughani, Tomiopsis sp., Polygnathus flabellus, P. rostratus, P. longiposticus, Clydagnathus cavusformis ...
بیشتر
بررسی بازوپایان و کنودونتهای سازند مبارک در برش کلاریز سن تورنزین پیشین تا ویزئن میانی را نشان میدهد. گونههایی نظیر Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Spinocarinifera nigra, Shumardella sp. سن تورنزین پیشین را برای قاعده برش نشان میدهند. همچنین سن بخش میانی با یافتهشدن گونههایی مانند Tomiproductusvaughani, Tomiopsis sp., Polygnathus flabellus, P. rostratus, P. longiposticus, Clydagnathus cavusformis برابر تورنزین میانی- پسین است. بخش بالایی نیز بر اساس وجود گونههایی مانند Marginatia kinghirica و Buxtonia cf. praejuresanensis سنی برابر ویزئن پیشین- میانی دارد. بر اساس پراکندگی گونههای بازوپا و کنودونت، سه زیستزون محلی در ستون چینهنگاری شناسایی شده است. زیستزون 1 (تورنزین پیشین): این زون با اجتماع گونههای شاخص زیر شناخته میشود: Spinocarinifera nigra, Rossirhynchus adamantinus, Shumardella sp., Cleiothyridina transversa, Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Polygnathus communis communis, P. inornatus . زیستزون 2 (تورنزین میانی- پسین):Tomiproductus vaughani, Tomiproductus elegantulus, Tomiopsis sp., Scabricosta sp., Tylothyris planimedia, Syringothyris altaica, Leptagonia analoga, Leptagonia cf. regularis, Ripidomella michelini, Athyris hibernica, Spirifer missouriensis, Schelwienella sp., Leptagonia cf. regularis, Torynifer sp., Polygnathus flabellus, P. longiposticus, P. inornatus, P. aff. inornatus, P. rostratus, P. sp., P. communis communis, Bispathodus stabilis, Pseudopolygnathus primus, Clydagnathus cavusformis. زیسـتزون 3 (ویزئـن پیشیـن- مـیانـی): گـونـههـای شاخـص در ایـن زیسـتزون عبارتنـد از: Buxtonia cf. praejuresanensis, Megachonetes sp., Actinoconchus lamellosus, Orthotetes batesvillensis, Marginatia cf. kinghirica, Balakhoniasp. سازند مبارک به صورت پیوسته روی سازند جیرود قرار گرفته است در حالی که با یک ناپیوستگی توسط سازند دورود پوشیده میشود و نشانگر نبود چینهای ویزئن پسین تا قزلین است که حاصل عملکرد فاز خشکیزایی هرسینین است.
محمدرضا کبریایی زاده
چکیده
سازند جیرود گسترش وسیعی در منطقه دامغان دارد. از نظر سنگ شناختی، این سازند بهطور عمده از آهک، آهک مارنی، شیل و ماسه سنگ کوارتزیتی تشکیل شده است و ستبرای آن از 10 تا حدود 200 متر تغییر میکند. بازوپایان سازند جیرود در جنوب باختر، شمال و شمال خاور منطقه دامغان (برشهای دروار، سیمه کوه و دهملا) مورد مطالعه قرار گرفتند و گونههای زیر در ...
بیشتر
سازند جیرود گسترش وسیعی در منطقه دامغان دارد. از نظر سنگ شناختی، این سازند بهطور عمده از آهک، آهک مارنی، شیل و ماسه سنگ کوارتزیتی تشکیل شده است و ستبرای آن از 10 تا حدود 200 متر تغییر میکند. بازوپایان سازند جیرود در جنوب باختر، شمال و شمال خاور منطقه دامغان (برشهای دروار، سیمه کوه و دهملا) مورد مطالعه قرار گرفتند و گونههای زیر در آنها شناسایی شدند: Schellwienella sp., Mesoplica praelonga, Mesoplica sp., Sentosia sp., Schizophoria impressa, Leptagonia sp., Aulacella interlineata, Zaigunrostrum iranicum, Leptocaryorhynchus jamensis, Araratella dichotomians assimulata, Araratella sp., Centrorhynchus charakensis, Megalopterorhynchus chanakchiensis, Paurogastroderhynchus nalivkini, Paurogastroderhynchus bikniensis, Cleiothyridina coloradensis, Cleiothyridina sp., Athyris tau, Composita cf. globosa,Lamellosathyris sp., Cyrtospirifer sergunkovae, Cyrtospirifer sp.,Cyrtiopsis graciosa chakhaensis, Cyrtiopsis lapparenti, Prospira struniana, Prospira lapparenti, Rigauxia cyrtinaeformis, Rigauxia crassiplicatus, Dichospirifer thylakistoides, Eobrachythyris sp.,Toryniferella echinulata, Cryptonella sp., براساس این بازوپایان، سن فامنین پیشین- پسین را میتوان برای بخش کربناتی سازند جیرود در این برشها در نظر گرفت. همچنین سازند جیرود در این برشها، همارز قسمت میانی و بالایی (بجز زیستزون Rossirhynchus) سازند جیرود در برش الگو (البرز مرکزی) است.