سروش مدبری؛ یوسف رحیم سوری؛ عبدالمجید یعقوب پور؛ صمد علیپور
چکیده
شیلهای سیاه محدوده معدن متروکه آنتیموان آغدره بالا واقع در شمالباختر تکاب، دارای غلظتهای بالایی از عناصر بالقوه سمناک بهویژه آرسنیک ( ppm11883- 4403)، آنتیموان (ppm1022- 405) و جیوه ( ppm58 - 30) هستند. محاسبه ضریب غنیشدگی عناصر نشان داده است که در طول هــوازدگی بعضـی عناصـر مانند As،Sb ، Hg،Zn ،U ،Sr، Ni،V ، Co، Cu ، Mo، Ni و Zr دچار تهیشدگی و عناصری ...
بیشتر
شیلهای سیاه محدوده معدن متروکه آنتیموان آغدره بالا واقع در شمالباختر تکاب، دارای غلظتهای بالایی از عناصر بالقوه سمناک بهویژه آرسنیک ( ppm11883- 4403)، آنتیموان (ppm1022- 405) و جیوه ( ppm58 - 30) هستند. محاسبه ضریب غنیشدگی عناصر نشان داده است که در طول هــوازدگی بعضـی عناصـر مانند As،Sb ، Hg،Zn ،U ،Sr، Ni،V ، Co، Cu ، Mo، Ni و Zr دچار تهیشدگی و عناصری همچون Pb ،Th ،Ga ،Rb و Ta دچار غنیشدگی شدهاند. نتایج محاسبات موازنه جرم نیز نشان داده است که بالاترین میزان آزاد شدن عناصر به ترتیب به Cd ،Zn ،U ،Sr ،Ni ،V ،Cu ،As ،Mo ،Tl ،Zr ،Hg و Sb تعلق دارد. با توجه به میانگین غلظت عناصر بالقوه سمناک در سنگهای غیرهوازده (سالم) و تناژ محاسبهشدة رخنمونهای شیل سیاه، بیشترین مقدار وزنی آزاد شده عناصر به ترتیب به As ،Sb ،Sr ،Zn ،Ni ،V ،Zr ،Cu ،U و Hg تعلق دارد. با توجه به بررسیهای انجام شده، میتوان نتیجه گرفت که شیلهای سیاه هوازده در محدوده معدن متروکه آنتیموان آغدره بالا، نقش اساسی در ایجاد آلودگی زمینزاد در محیطهای پاییندست داشتهاند.
یوسف رحیم سوری؛ عبدالمجید یعقوب پور؛ سروش مدبری
چکیده
مقایسه متغیرهای فیزیکوشیمیایی(pH، Eh،EC ،TDS ،TH ، TA، دما و شوری) اندازهگیری شده و تجزیههای شیمیایی نمونههای آب چشمهها و آبهای آشامیدنی روستاهای واقع در حوضه آبریز رودخانه آغدره در شمالباختری شهرستان تکاب تفاوتهای چشمگیری را نشان داده است. بر اساس این نتایج، در میان چشمههای آب نمونهبرداری شده کمترین مقادیر pH و ...
بیشتر
مقایسه متغیرهای فیزیکوشیمیایی(pH، Eh،EC ،TDS ،TH ، TA، دما و شوری) اندازهگیری شده و تجزیههای شیمیایی نمونههای آب چشمهها و آبهای آشامیدنی روستاهای واقع در حوضه آبریز رودخانه آغدره در شمالباختری شهرستان تکاب تفاوتهای چشمگیری را نشان داده است. بر اساس این نتایج، در میان چشمههای آب نمونهبرداری شده کمترین مقادیر pH و بیشترین مقادیر TDS، EC، شوری، سختی کل، قلیائیت کل، غلظت کاتیونها، آنیونها و عناصر بالقوه سمناک As وSb به چشمه واقع در پاییندست معدن متروکه آنتیموان آغدره بالا (چشمهAq.D1-1) و چشمه واقع در پاییندست سدهای باطله واحد استحصال طلای آغدره (چشمه Aq.D5) تعلق دارد. غلظت کل As وSb در چشمهAq.D1-1 بهترتیب g/lμ 3753 و g/lμ 320 و در چشمه Aq.D5 بهترتیب g/lμ 162 و g/lμ 3 است. در میان نمونههای آب آشامیدنی روستاهای محدوده مورد مطالعه بالاترین غلظت As0 بهآب آشامیدنی روستای آغدره پایین با غلظت کل As g/lμ 29 و در مورد Sb به آب آشامیدنی روستای آغدره وسط با غلظت کل Sb g/lμ 5 تعلق دارد. بر اساس مقادیر مجاز اشاره شده در استانداردهای بینالمللی، غلظت کاتیونها و آنیونهای اصلی و مقادیر پارامترهای فیزیکوشیمیایی (به غیر از سختی کل) نمونههای آب چشمهها و آبهای آشامیدنی روستاهای محدوده مورد مطالعه در دامنه مقادیر مجاز تعیین شده قرار دارند. با توجه به بررسیهای صورت گرفته مشخص شده است که آلودگی As وSb چشمه Aq.D1-1 منشأ زمینزاد (geogenic) دارد و از شیلهای سیاه با غلظت بالایی از عناصرAs وSb ناشی شده است، در حالی که آلوده شدن آب چشمه Sp.5 منشأ انسانزاد (anthropogenic) دارد و از نشت پساب ذخیره شده در پشت سدهای باطله واحد استحصال طلای آغدره و نفوذ آن بهآب چشمههای پاییندست ایجاد شده است.